Οι Καραλιβαναίοι και ο Άρης

Οι αετοί της Γκιώνας! 
Ο Δήμος Καραλίβανος (στην μέση) με την ομάδα του: Σαράντη, Κατσούτα, Καπούρο και Φουσέκη.

Στις κορυφές της Γκιώνας ανθούν δυο τρεις ληστοομάδες, με κυριότερη των Καραλιβαναίων. Είναι στο Βουνό από το καλοκαίρι του 1941 και ούτε οι χωροφύλακες κατορθώνουν να τους συλλάβουν ούτε οι αντιστασιακές οργανώσεις να τους κερδίσουν, έχουν δικό τους μπαϊράκι. Τους Καραλιβαναίους κάπως έδειξε να τους συγκινεί η συνάντηση με τον Γιώργο Χουλιάρα στη στάνη του εξαδέλφου του Νίκου Χουλιάρα, τότε που γύρναγε μόνος στα χωριά για την προετοιμασία του αντάρτικου. Τη συνάντηση την περιγράφει ο ίδιος:  «τα πρόβατα σιγά σιγά πάνε βόσκοντας κατά το μαντρί. Από μακριά τα αρνιά, που ήταν κλεισμένα στο μαντρί, κατάλαβαν πως έρχονται οι μανάδες τους κι άρχισαν να βελάζουν, ενώ οι προβατίνες που τα άκουγαν σήκωσαν το κεφάλι και πάνε γρήγορα, σχεδόν τρέχοντας, κοντά στα παιδιά τους. Κοντεύαμε στο μαντρί. Έρχεται κοντά μου ο Νίκος και μου λέει:

-Περπάτα ίσια και μην κοιτάς πέρα δώθε.

Αυτοί ήρθαν και είναι κρυμμένοι εκεί μπροστά μας, αριστερά, πίσω από τη μεγάλη κοτρόνα.
-   Καλά, το λέω, και τα σκυλιά;
-    Ασ’ τα σκυλιά, μου λέει εκείνος. Τα καταφέρνουν αυτοί, τους γνωρίζουν γιατί τα ταΐζουν.

  Στο μαντρί ο Νίκος άνοιξε την αμπάρα, όρμησαν έξω τ’ αρνιά, και για κάμποση ώρα γινότανε χαλασμός από τρεξίματα, πατήματα και βελάσματα, μέχρι που να βρει το καθένα τη μάνα του, να κολλήσει σαν βεντούζα στο βυζί της και μετά ησυχία. Μετά ο Νίκος άρμεξε τις προβατίνες, άναψε φωτιά,  βάλαμε απάνω στο καζάνι με το γάλα, έπλυνε τις τσαντίλες κι όλο κάτι έφκιανε, πέρα δώθε, γύρω στο μαντρί, λες και κάτι να περίμενε.

-    Καλά, του λέω, που ‘ναι αυτοί, γιατί δεν έρχονται;

-    Θα’ρθουν, μ’απάντησε, όταν είναι η ώρα τους.

-    Δηλαδή έχουν δική τους ώρα; Του ξανάπα.

-   Ναι, μου λέει, πρέπει να πέσει η νύχτα, τόσο, έτσι την ώρα που θα κινούνται μες στη λάκκα, απ’την κοτρόνα που είναι κρυμμένοι μέχρι την καλύβα, να μην μπορεί ανθρώπινο μάτι να διακρίνει τίποτα, ό,τι και να γίνεται μέσα σε αυτή. Εσύ τώρα ετοιμάσου, πήγαινε κατούρα, να’σαι έτοιμος, γιατί όταν θα μπούμε μέσα στην καλύβα, δεν θα ξαναβγείς μέχρι να μας πάρει η μέρα.

Έτσι, συμμάζεψε κι αυτός ό,τι ήταν να βάλει μέσα: ξύλα για τη φωτιά, νερό, γάλα και μπήκαμε στην καλύβα.  Σε λίγο ήρθαν κι αυτοί.

Ήταν δύο. Αμέσως μόλις πάτησαν μέσα και μας χαιρέτησαν, ο Νίκος είπε τονίζοντας μια μια τις λέξεις:

-    Από δω ο ξάδερφός μου, κι ανέφερε τ’ όνομα και το επίθετο. Έχει γεννηθεί στο Καστέλλι, αλλά μένει στη Λαμία.

Και αμέσως πρόσθεσε:

-          Τώρα τον κυνηγάνε  κι αυτόν οι χωροφύλακες και οι Ιταλοί κι ήρθε εδώ να κρυφτεί κάμποσες μέρες.

Τους είδα όρθιους, μέσα στο φως που ‘δινε ο λαμπρός της φωτιάς, στη μέση της καλύβας, όση ώρα κράτησαν οι γνωριμίες. Κοντός, γεμάτος και μελαχρινός ο ένας. Αυτός ήταν ο Δήμος Καραλίβανος. Ψηλότερος, πιο αδύνατος και ξανθός ήταν ο άλλος. Αυτός ήταν ο Θεοχάρης Πολύχρονος. Είχαν κι οι δυο στο πρόσωπο μερικές τούφες εδώ κι εκεί, τρίχες που έμοιαζαν σαν γένια, αραιότερα ο ένας από τον άλλον. Και οι δυο φορούσαν σκούφιες στο κεφάλι, και στις πλάτες είχαν ανάριχτα ριγμένες από μια στρατιωτική χλαίνη. Στον ώμο, κάτω από τη χλαίνη, είχαν κρεμασμένη από μια αραβίδα με την κάννη στον κατήφορο και κρατούσαν από μια γκλίτσα στο χέρι. Από μέσα φορούσαν ντουλαμάδες, όπως οι εύζωνοι, αλλά σε πολύ σκούρο χρώμα. Χακί στρατιωτικές κιλότες και τσαρούχια στα ποδάρια. Είχαν στο στήθος σταυρωτές φυσιγγιοθήκες και στη μέση ήταν ζωσμένοι από μια στρατιωτική ζωστήρα, που από την αριστερή μεριά κρέμονταν από ‘να μαχαίρι μέσα σε θ’κάρι, ντυμένο με λαμαρίνα με πολλά κεντίδια. Κι από τη δεξιά είχαν εφαρμοσμένο από ένα πιστόλι. Δυο τρεις αλυσίδες κρέμονταν μπροστά στο στήθος τους, από την κουμπότρυπα του ντουλαμά, κάτω από τον λαιμό τους, μέχρι το τσεπάκι αριστερά, που’χαν μέσα το ρολόι. Αυτά ήταν όλα κι όλα τα τσαμπράζια τους. Ούτε πολλά ούτε φανταχτερά που είδα να’χουν άλλοι σαν κι αυτούς που γνώρισα αργότερα.

Αντάρτης του Καραλίβανου

Μετά τις συστάσεις εκείνοι ρώτησαν γιατί με κυνηγάνε κι εγώ άρχισα να εξηγώ. Ο Νίκος στο μεταξύ μέσα σ’ ένα κούτλα έτριψε ψωμί, έριξε και γάλα και έφαγαν εκείνοι. Το ίδιο, μέσα σε ένα μικρό καρδάρι, φάγαμε κι εμείς. Εγώ έλεγα και μετά το φαΐ, αυτοί άκουγαν, χωρίς να μιλάνε. Μόνο κατσιλαφιάζονταν από κανα θόρυβο που κάναν πότε πότε τα πρόβατα όταν ανακατεύονταν από δίπλα στο μαντρί. Η ώρα περνούσε και σε κάποια στιγμή ο ένας από τους δύο είπε, και κάπως διακριτικά, ας γείρουμε τώρα και συνεχίζουμε την κουβέντα.

Σηκώθηκαν όρθιοι, τράβηξαν και έφεραν μπροστά τα ταγάρια τους, χωρίς να τα ξεκρεμάσουν από το λαιμό. Έριξαν τις χλαίνες αποπάνω τους στα μακριά, έτσι που, όταν έπεσαν, η μια φτερούγα έγινε στρώμα και η άλλη σκέπασμα. Ρίζωσαν καλά καλά και οι δυο την πλάτη τους στον τοίχο της καλύβας και ταίριασαν τα ταγάρια τους κάτω από το κεφάλι για προσκέφαλο. Μετά μάζεψαν τα γόνατα, έβαλαν τις αραβίδες ανάμεσα στα σκέλια και τις έπιασαν με το’να χέρι, ενώ ο ένας από τους δύο με το άλλο χέρι έπιασε τη λαβή του μαχαιριού του.

Αναρωτήθηκα αν μ’ακούνε κι αν πρέπει να συνεχίσω ή όχι. Μ’άκουγαν όμως γιατί όταν μιλούσα για τα παιδιά που πεθαίνουν κάθε μέρα από την πείνα και τα δεινά που τραβάει ο κόσμος από τους κατακτητές και τους προδότες, τη στιγμή που άλλοι πλουτίζουν, έβριζαν. Ενώ, όταν τους εξήγησα τι είναι το ΕΑΜ, από ποιους απαρτίζεται και ότι σκοπό έχει να ενώσει όλους τους Έλληνες, ανεξάρτητα από ό,τι έκανε ο ένας στον άλλο στο παρελθόν, και ν’αγωνιστούν όλοι μαζί να λευτερώσουν την Ελλάδα και να ζούνε καλά όλοι οι Έλληνες, έδειξαν ενδιαφέρον.

Ρώτησαν:

-          Στ’αλήθεια, μπορεί να γίνει αυτό που λες;

     Τώρα βρήκα την ευκαιρία να λέω μέχρι που είπαν, αν έτσι είναι, τότε μαζί σου είμαστε κι εμείς, αν μας χρειαστείς. Ναι, τους είπα, αλλά πρέπει να έχουμε και κάποια επαφή. Αυτό μπορεί να γίνει, όποτε μας χρειαστείς, τον τρόπο τον ξέρεις τώρα, είπαν εκείνοι.

Το πρωί, όταν ξύπνησα, είχαν φύγει χωρίς να τους  πάρω είδηση (αφήγηση Γιώργου Χουλιάρα).

Στην πλατεία της Κουκουβίστας (Καλοσκοπής) έκπληκτοι οι κάτοικοι του χωριού  παρακολουθούν τους φοβερούς Καραλιβαναίους, τον Δήμο, τον Θεοχάρη, τον Μπάφα, τον Λούκα, τον Φυσέκη, τον Σαράντη, τον Κασούτα, να ορκίζονται με παπά και με σημαία. Και, σαν να μην ήταν αρκετό αυτό, ακούνε το θηρίο τον Δήμο Καραλίβανο να τους ζητάει συγνώμη και να υπόσχεται ότι δεν πρόκειται να αδικήσει ξανά κανέναν.

Πλάι τους ο Άρης παρακολουθεί μειδιών. Αυτοί οι τρομεροί πολεμιστές ανήκουν πια στον ΕΛΑΣ και όχι μόνο θα τιμήσουν τον όρκο τους, αλλά θα αποδειχτούν τιμή για τον στρατό που κατετάγησαν. Ο μόνιμος υπολοχαγός και συμπολεμιστής τους Γιώργος Κατσίμπας θα γράψει συνεπαρμένος: «δασωτά πουρνάρια τα μαλλιά, σπιθαμές τα γενιομούστακα, γεμάτοι άγρια μεγαλοπρέπεια. Αϊτοί. Κείνος ο Καραλίβανος έτοιμος για πέταμα. Πρώτη μου φορά έβλεπα άνθρωπο να περπατάει χωρίς ν’αγγίζει τη γης. Αστρίτης το μάτι του. Κάθε εκατό χρόνια τα δάσα με τα στοιχειά σκαρώνουν μες στη νύχτα από έναν Καραλίβανο για να τον καμαρώσουν» (Διονύσης Χαριτόπουλος, Άρης ο αρχηγός των ατάκτων, Αθήνα 2013, τόμ.Α’, σσ.60-3).

Πηγή φωτογραφιών: http://kokkinosfakelos.blogspot.gr

Η συντριβή των ταγματασφαλιτών από τον ΕΛΑΣ (Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1944)

Ταγματασφαλίτες στα βουνά. Η ομάδα συνοδεύεται από αξιωματικό των SS (στο δεξιό άκρο της φωτογραφίας) [1]

Ο βίαιος αφοπλισμός των ταγματασφαλιτών πραγματοποιήθηκε σε διάφορα σημεία της χώρας μεταξύ Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου του 1944. Ύστερα από σκληρές μάχες, ο ΕΛΑΣ συνέτριψε τις περιχαρακωμένες δυνάμεις των ταγματασφαλιτών στον Πύργο (8.9.44), την Καλαμάτα (9.9.44), το Μελιγαλά (13-15.9.44), τον Αχλαδόκαμπο (18.9.44), τους Γαργαλιάνους (22.9.44) και το Μυστρά (10.10.44), καθώς και τα εξοπλισμένα προπύργια του ΕΕΣ στο Βαθύλακο, στη Σκάφη, τα Ίμερα, τον Πελαργό, τον Κούκκο, την Κρύα Βρύση, την Τριάδα κ.λπ.

Είχαν προηγηθεί, στα τέλη του καλοκαιριού, ορισμένα από τα προπύργια της Οχράνα, όπως ο Πολυκέρασος της Καστοριάς (22.8.44) ή το Σκλήθρο της Φλώρινας (4.9.44), αν και τα περισσότερα από τα σλαβομακεδονικά χωριά αυτής της κατηγορίας συνθηκολόγησαν χωρίς να προβάλουν ιδιαίτερη αντίσταση. 

Η αιματηρότερη, τέλος, μάχη της περιόδου δόθηκε στις 3 Νοεμβρίου 1944 στο Κιλκίς, ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τις συνασπισμένες δυνάμεις του ΕΕΣ, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική συντριβή των τελευταίων.

Σε αρκετές περιπτώσεις, τη νίκη των ανταρτών ακολούθησαν μαζικές εκτελέσεις συλληφθέντων, είτε από τους ίδιους τους ελασίτες είτε από τα εξαγριωμένα πλήθη. Στο Μελιγαλά, όπου είχε καταφύγει το μεγαλύτερο μέρος των Ταγμάτων της Μεσσηνίας, και ο οποίος τα επόμενα χρόνια έμελλε να αναδειχθεί από την επίσημη προπαγάνδα σε σύμβολο της "κομμουνιστικής βαρβαρότητας", το επίσημο ανακοινωθέν του Γ.Σ. του ΕΛΑΣ αναφέρει ότι σκοτώθηκαν συνολικά 60 αντάρτες και 800 "ράλληδες". [...]

Οι επίσημες εντολές των Άγγλων για παράδοση των ταγματασφαλιτών στον ΕΛΑΣ [2] 

Δραματική ήταν επίσης η τύχη ορισμένων μελών της πολιτικής ηγεσίας των Ταγμάτων και του δωσιλογικού μηχανισμού, που λιντσαρίστηκαν από το πλήθος στις κεντρικές πλατείες της Καλαμάτας (17.9.44) και της Πύλου (21.9.44). Παρόμοιες βάρβαρες αποδόσεις "λαϊκής δικαιοσύνης" θα σημειωθούν την ίδια εποχή και στη Βόρεια Ελλάδα -άλλοτε σποραδικά (κατά την Απελευθέρωση) κι άλλοτε σε πιο μαζική κλίμακα (κατά τη μεταφορά εκατοντάδων ομήρων απ' τη Θεσσαλονίκη στην Αριδαία, στη διάρκεια των Δεκεμβριανών.

Αν και μερικά από αυτά τα λιντσαρίσματα φαίνεται πως είχαν σκηνοθετηθεί εκ των προτέρων από τοπικά στελέχη του ΕΑΜ (ή ότι, εν πάσει περιπτώσει, είχαν την ολόπλευρη συναίνεσή τους), γεγονός παραμένει ότι η πίεση μιας αξιόλογης μερίδας του πληθυσμού για αντεκδικήσεις ήταν έντονη και πανταχού παρούσα. Το διαπιστώνουμε, αν μη τι άλλο, από πολλές μαρτυρίες ελασιτών που μόλις και μετά βίας κατάφεραν να σώσουν από τα εξαγριωμένα πλήθη τους αιχμαλώτους ταγματασφαλίτες που φρουρούσαν. Ο ίδιος ο Μιχάλαγας λ.χ. σώθηκε από μια μονάδα του ΕΛΑΣ, η οποία τον απέσπασε την τελευταία στιγμή από τα χέρια μαυροντυμένων γυναικών που επιχειρούσαν να τους αποτελειώσουν.

Ακόμη και οι πιο πειθαρχημένοι αντάρτες, πάντως, ένιωθαν συχνά δυσφορία για την "πολιτική σκοπιμότητα" που υπαγόρευσε την αυτοσυγκράτησή τους, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που το αίμα των δικών τους ήταν ακόμη νωπό" (Τάσος Κωστόπουλος, Η αυτολογοκριμένη μνήμη. Τα Τάγματα Ασφαλείας και η μεταπολεμική εθνικοφροσύνη, Αθήνα γ' έκδ. Δεκ.2005 (α' έκδ. Μάιος 2005), σσ.65-8).

___________

[1] Φωτογραφία από το Λεύκωμα του Antonio J.Munoz, με τίτλο «Herakles & The Swastika- Greek Volunteers in the German Army, Police & SS 1943-1945. Πηγή: http://www.phorum.gr/viewtopic.php?t=11167&p=3688047

[2] Πηγή: http://pontosandaristera.wordpress.com/2008/10/04/4-10-2008/

Παποράκι του Μπουρνόβα

Ο Μπουρνόβας ήταν προάστιο της Σμύρνης. Στο προάστιο αυτό έμεναν οι εύπορες οικογένειες της Σμύρνης αλλά ήταν και η συνοικία των ξένων ιδίως των Άγγλων κατοίκων της πόλης (αγγλική παροικία). 

Ο Μπουρνόβας έγινε περισσότερος γνωστός στη νεότερη Ελλάδα από το σχετικό λαϊκό τραγούδι «Παποράκι του Μπουρνόβα και καρότσα της στεριάς...» που το είχε πρωτοτραγουδήσει η Μαρίκα Παπαγκίκα  και που φέρεται να το τραγουδούσαν Έλληνες λιποτάκτες στρατιώτες το 1922[1].

Το Κορδελιό, κατά ελληνική παλαιότερη ονομασία είναι παραθαλάσσιος προάστιος δήμος της Σμύρνης στην Τουρκία, καλούμενος επίσημα Περαία, ή κοινώς Πέρα Μεριά, και στη τουρκική Καρσίγιακα.  Βρίσκεται απέναντι σχεδόν της Σμύρνης (βορειοδυτικά).

Στη νεότερη διασκευή του τραγουδιού (από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο) έχουν απαλειφθεί πολλές αναφορές του πρωτότυπου τραγουδιού, όπως ο τελικός προορισμός, που δεν ήταν « ...στον Περαία να με πας», αλλά «...στη Βραΐλα να με πας», καθώς και αναφορές για χασίς και δερβίσηδες.

Ο Παπαδόπουλος που έγραψε τους στοίχους το 1972 μιλάει για τον Πειραιά και όχι για κάποιο άλλο λιμάνι της Σμύρνης. Το τραγούδι βέβαια κρύβει μια ιστορία που ούτε ο ίδιος γνώριζε όπως αποκαλύπτει σε συνέντευξή του. Οι στίχοι που είχε ακούσει και εμπνεύστηκε το τραγούδι αναφέρονται σε τραγούδι της Σμύρνης, που τραγουδούσαν το 1922, το οποίο έχει τραγουδήσει και η Παπαγκίκα το 1928 με τίτλο  "Μπραΐλα". 

Η Μπραΐλα που αναφαίρεται στο αρχικό τραγούδι είναι στην Ρουμανία και είχε και αυτή σκάλα τότε (πόλη με ανεπτιγμένο ελληνισμό). Οι φαντάροι που τραγουδούσαν το τραγούδι το 1922 άλλαζαν τον προορισμό στους στοίχους ανάλογα με το που ήθελαν να τους πάει το καράβι/ μπαπόρι ...ο Πειραιάς μάλλον ήταν πιο δημοφιλής προορισμός.

Οι στίχοι της Βραΐλας ήταν οι εξής:

"Καράβι του Μπουρνόβα άντε και καρότσα της στεριάς
χίλια τάλιρα σας δίνω στη Βραΐλα να μας πας
Πάρε μας καπετάνιε να χαρείς ότι αγαπάς
κι όσα θέλεις γύρεψε μας στη Βραΐλα να μας πας
Καράβι και καρότσα, θα σας δώσουμε παράδες
στη Βραΐλα να μας πάτε, για να δούμε δερβισάδες
Πάρε μας στη Βραΐλα για να σπάσουμε μεράκι
εκεί θα βρούμε δερβισάδες να φουμάρουμε μαυράκι"

     Εκτέλεση του αρχικού τραγουδιού, Βραΐλα (1928)  

__________________________________

[1] Μετά τις εκλογές του 1920,  η "πτωχή πλην τίμια Ελλάς" αποκτά την πλέον αφερέγγυα διακυβέρνηση. Σύντομα ο λαός το αντιλαμβάνεται, και κατά τα τέλη του 1920, η βασιλική κυβέρνηση χαίρει ήσσονος εκτιμήσεως. Τίποτα δεν συνηγορεί πια σε τερματισμό της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Η ασυνέπεια της βασιλικής παράταξης και η αλαζονική αθέτηση της δέσμευσης για "οίκαδε", τουλάχιστον για τους στρατολογηθέντες για μεγάλο χρονικό διάστημα (υπάρχουν άντρες ενδεδυμένοι το χακί, από το 1912!), διογκώνει τον αναβρασμό στο ελληνικό στράτευμα. Η ορεινή Ελλάδα είναι γεμάτη λιποτάκτες και φυγόστρατους, ενώ από τις κλάσεις που καλούνται στα Όπλα, ένας στους δύο άντρες, δεν παρουσιάζεται. 

Παράλληλα, ενισχύεται η δυσαρέσκεια των μαχίμων στο μικρασιατικό μέτωπο, λόγω του μεγάλου αριθμού αυτών που "κρύβονται" στα μετόπισθεν. Ενώ η Στρατιά της Μικράς Ασίας επισήμως παρατάσσει 200.000 άντρες, στο μέτωπο βρίσκονται μόνο οι 90.000. Οι υπόλοιποι βρίσκονται π.χ. τοποθετημένοι σε διάφορα γραφεία, ή κάνουν κατάχρηση αναρρωτικών αδειών, εν πάσει περιπτώσει εκμεταλλευόμενοι την πολιτική προστασία που τους παρέχει το καθεστώς των βασιλοφρόνων. Μέχρι το Μαρτίο του '21, που διατάσσεται η επιστράτευσις τριών νέων κλάσεων, έχουν εγκαταληφθεί και τα τελευταία δημαγωγικά προσχήματα τα οποία έφεραν τους επάρατους Γλύξμπουργκ πίσω στην Ελλάδα μόλις τέσσερις μήνες πρωτύτερα.   

Λόγω της γενικότερα αδέξιας πολιτικής του ελληνικού θρόνου, η Αγγλία και η Γαλλία βρίσκουν αφορμές για να μεταστραφούν σταδιακά από συμμαχικές χώρες, σε ουδέτερες, εχθρικώς διακείμενες, με αποκορύφωμα τον οικονομικό αποκλεισμό της Ελλάδος, με πρόφαση τη διπλωματική της ανυπακοή.

Πηγές: 

 https://sites.google.com/site/romeandromania/Home/20th-21st-c/disaster

 wikipedia

 youtube

Σαν να μην πέρασε μια μέρα στο καφενείον "η Ελλάς"...

 

Στις 6 Απριλίου 1950 - λίγους µήνες µετά το τέλος του Εµφυλίου Πολέµου - δηµοσιεύθηκε στο «Βήµα» ανταπόκριση από την Αθήνα του Joseph Harrison, απεσταλµένου της έγκυρης αµερικανικής εφηµερίδας «Christian Science Monitor», από την οποία και το ακόλουθο απόσπασµα:

 «Το πρώτον µέτρον που πρέπει να ληφθή είναι να ευρεθούν µέσα όπως καµφθή ο αληθώς αρπακτικός εγωϊσµός των ανθρώπων των Αθηνών… Ούτοι αποτελούνται από 5.000 περίπου πολιτικούς, βιοµηχάνους και εισαγωγείς οι οποίοι κυβερνούν την χώραν και οι οποίοι εκ συστήµατος και µε αναισθησίαν αποµυζούν τον πλούτον της χώρας, είτε αυτός παράγεται εντός αυτής, είτε στέλλεται από τας ΗΠΑ (Σχέδιο Μάρσαλ). Αυτοί είναι οι άνθρωποι οι οποίοι υπονόµευαν την προσπάθειαν της κυβερνήσεως χρησιµοποιούντες εις τα αυτοκίνητά τους την βενζίνην την προοριζοµένην δια τα τρακτέρ που χρειάζονταν δια την παραγωγήν των τροφίµων. Αυτοί είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι εκραύγαζαν πατριωτικά συνθήµατα, ενώ ηρνούντο να πληρώσουν φόρους ή να συµµετάσχουν εις τα απωλείας που απαιτούσε η νίκη και οι οποίοι είχαν καταθέσει τα χρήµατά των εις τραπέζας της Ν. Υόρκης, της Αιγύπτου και της Ελβετίας».

Πηγή: http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=425487


Πρωτότυπο κείμενο: 

This World ... U.S. Speaks Up for Little Man of Greece

American Aid Remains Vital Need Threat of Further Civil War Hovers Moral Obligation Toward People

Publication:	The Christian Science Monitor (1908-Current file) - Boston, Mass.
Author:	By JOSEPH G. HARRISON, Foreign Editor, The Christian Science Monitor
Date:	Apr 4, 1950

Source: Christian Science Monitor

Η ελλειμματική προσωπικότητα του εθνικιστή

του Βασίλη Ραφαηλίδη*

"Αν δεν υπάρχουν εχθροί στη γειτονιά σου, πρέπει να ψάξεις να τους βρεις λίγο παραπέρα. Κι αλίμονό σου αν δεν ανακαλύψεις, έστω και πάρα πολύ μακριά, έστω και στο φεγγάρι, που λέει ο λόγος, έναν εχθρό, για να μπορείς να συγκρίνεσαι μαζί του και να αποκτάς σιγά σιγά συνείδηση πως εσύ είσαι  εσύ και όχι, ας πούμε η μάνα σου με την οποία ταυτίζεσαι μέχρι να φτάσεις στο "στάδιο του καθρέφτη", όπως λέει ο Φρόυντ, για να καταλάβεις μόλις τότε, όταν φτάσεις στο στάδιο του καθρέφτη, πως είσαι κάτι ξεκομμένο από τον ενιαίο περίγυρο, πως είσαι άτομο, άτμητο, ολοκληρωμένο ον, το οποίο δεν είναι προέκταση ή εξάρτημα του περιγύρου. Σιγά σιγά το άτομο θα αρχίσει να γίνεται πρόσωπο, να αποκτά προσωπικότητα, να αναπτύσσει δηλαδή τα εντελώς δικά του ηθικά, νοητικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά χωρίς, βέβαια, να πάψει να είναι και άτομο. Το άτομο είναι νομική έννοια. Το πρόσωπο είναι ηθική και ψυχολογική έννοια. Τα ατομικά δικαιώματα τα προστατεύουν οι νόμοι κα τα προσωπικά  ο πολιτισμός- εκεί που υπάρχει πολιτισμός.

Όμως, αλίμονό σου αν παραμείνεις σε όλη σου τη ζωή καθηλωμένος στο στάδιο του καθρέφτη, για να καταλαβαίνεις πως εσύ δεν είσαι ο μπαμπάς σου, ας πούμε. Αν σου συμβεί κάτι τέτοιο πολύ δυσάρεστο όντας ενήλικας, τότε δεν χρησιμοποιείς τον καθρέφτη, δηλαδή τους άλλους, για να καταλαβαίνεις πως είσαι εσύ, αλλά τους προγόνους. Τους "βλέπεις" και λες: Να'μαι, εγώ είμαι αυτός ο σπουδαίος! Δεν είμαι τόσο χάλιας όσο φαίνομαι. Εϊμαι απόγονος ενδόξων προγόνων! Και άντε μετά να πάρεις τον καθρέφτη της ένδοξης ιστορίας από αυτόν τον προγονόπληκτο και να μην καταρρεύσει όταν μαζί με το είδωολό του χάσει και τον εαυτό του.

Ο εθνικισμός είναι φαινόμενο τάξεως ψυχολογικής. Σε βοηθάει να νιώθεις καλύτερα βρίσκοντας μια ίδια με αυτήν των άλλων ταυτότητα. Που ωστόσο όλοι την δανείζονται από την προγονική ιστορία. Η εθνική σου ταυτότητα δεν είναι η προσωπική σου ταυτότητα αλλά ένα δάνειο από τους προγόνους σου. Δεν κόπιασες για να την φτιάξεις, την πήρες έτοιμη από τις σελίδες της ιστορίας. Συνήθως μία τέτοια ταυτότητα τη χρησιμοποιούν είτε άνθρωποι με ελλειμματική προσωπικότητα, είτε οι δημαγωγοί, για να κάνουν τη δουλειά τους εξαπατώντας τους ανθρώπους με ελλειμματική προσωπικότητα".

* Βασίλης Ραφαηλίδης, Οι λαοί της Μέσης Ανατολής, Αθήνα 1998 (εκδ. του εικοστού πρώτου), σσ.327-8.

Οι τσιγγάνοι

Tι να γράψει κανείς για τους αιώνια κυνηγημένους;
Τους αιώνια απόβλητους και εσταυρωμένους;
Κανείς δεν διώχθηκε,
κανείς δεν διώκεται,
κανείς δεν θα διώκεται σαν τους τσιγγάνους.
Αφήνω την μουσική, τις εικόνες και τον Θανάση Τριαρίδη να πούνε τα υπόλοιπα:




Του Θανάση Τριαρίδη

Οι τσιγγάνοι αποτελούν ένα άλυτο αίνιγμα στην ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού:
για χίλια χρόνια περιπλανιώνται μέσα στην Ευρώπη, για χίλια χρόνια διώκονται, για χίλια χρόνια καίγονται από τις διάφορες εξουσίες, για χίλια χρόνια διατηρούν μια προφορική γλώσσα, ήθη, παραδόσεις, έναν νομαδικό τρόπο ζωής, μια κυκλική αντίληψη του χρόνου, μια συλλογική λογική αναίρεσης του θανάτου.
Ποτέ δεν πολέμησαν οι τσιγγάνοι, ποτέ δεν σήκωσαν όπλα εναντίον κανενός, ποτέ δεν φόρεσαν την στολή του στρατιώτη ακόμη κι όταν το αντάλλαγμα ήταν η ίδια τους η ζωή - όπως ποτέ δεν καλλιέργησαν την γη.

Όλοι τους κυνήγησαν:
η Εκκλησία τους έδιωχνε, η Ιερή Εξέταση τους έκαιγε, όλες οι εξουσίες εκπόνησαν δραστήρια προγράμματα εξόντωσής τους, με πρώτη την καθολική Ισαβέλλα της Καστίλης, η Ναζιστική Γερμανία τους έκαψε στα φούρνους των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Σήμερα σε όλη την Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα οι τοπικές αρχές θέλουν να τους εκβάλλουν εκτός των πόλεων, σε ένα αόρατο πουθενά, ει δυνατόν να αφανιστούν. Όσο τους έκαιγαν, τόσο περισσότερο οι τσιγγάνοι στοίχειωναν την Ευρώπη, στοίχειωναν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Αναμφίβολα υπήρξαν οι σημαντικότεροι μουσικοί της Ευρώπης, αυτοί ήταν που μορφοποίησαν και διέσωσαν τις παραδοσιακές μουσικές όπου κι αν πήγαν: το ισπανικό φλαμέγκο, που όλοι ξέρετε, είναι δικό τους, το ίδιο και τα βαλκανικά κρουστά με τις τρομπέτες που τόσο μας γοητεύουν τον τελευταία χρόνια, το ίδιο και η ελληνική δημοτική μουσική με την σχεδόν αποκλειστικά δική τους χρήση του κλαρίνου, το ίδιο και οι μελωδίες της Ιβηρικής με την σχεδόν αποκλειστική χρήση της κιθάρας τους.
Μα και οι ιρλανδικές ή οι σαξονικές μπαλάντες μέσα από τους τσιγγάνους πέρασαν - και βέβαια οι παραδουνάβιες μελωδίες δεν θα υπήρχαν δίχως αυτούς.
Για αιώνες ήσαν οι κορυφαίοι βιολιστές στον κόσμο: τσιγγάνικη καταγωγή λένε πως είχε ο Παγκανίνι, τσιγγάνος ήτανε ο Σαραζάτ - κοντά σε αυτούς, θυμηθείτε τα τσιγγάνικα βιολιά της Βουδαπέστης.

Σήμερα είναι κοινή παραδοχή: οι τσιγγάνοι ήταν που όργωσαν το χωράφι για να γεννηθεί η κλασσική μουσική μα και οι εθνικές μουσικές του εικοστού αιώνα.
Αυτό που ακούμε ως μουσική σήμερα υπάρχει στο μεγαλύτερο μέρος του χάρη στους τσιγγάνους.
Δεν ήσαν μονάχα μουσικοί οι τσιγγάνοι, ήσαν και τεχνίτες, σιδεράδες, γανωτήδες, ξυλουργοί, καλαθοπλέχτες, έφτιαχαν κεντήματα γεμάτα με τους ουρανούς, τους ήλιους και τα αστέρια τους.
Κι ακόμη ήσαν φημισμένοι καβαλάρηδες -λένε πως αυτοί δίδαξαν στους μαγιάρους την ιππασία κι ακόμη ήσαν έμποροι, στα κάρα τους μπορούσες να βρεις ό,τι θέλεις, από φυλαχτά μέχρι μαγικά βοτάνια που γυρίζουν πίσω τον αγαπημένο.
Και τέλος ήσαν πανηγυρτζήδες, ταχυδαχτυλουργοί, ζογκλέρ κι ακροβάτες, χορευτές και τραγουδιστές, ηθοποιοί ενός παράξενου θεάτρου του δρόμου εδώ και αιώνες.





Κι ακόμη: οι τσιγγάνοι ήταν που μας δώρισαν τους χιλιάδες ανεξίτηλους μύθους του τσιγγάνικου πάθους, της τσιγγάνικης τιμής και της γενναιότητας, της μαγείας, της μελαγχολίας και του παραπόνου, της ομορφιάς που δίνεται με τίμημα τον θάνατο, ρομαντικά σχήματα που ενέπνευσαν αναρίθμητους καλλιτέχνες και συγγραφείς.
Ενδεικτικά αναφέρω: την Καταιγίδα του Τζορτζόνε, την Κάρμεν του Μεριμέ και την όπερα του Μπιζέ, ή τον Ιππότη και τον Θάνατο του Γκαίτε, την Παναγία των Παρισίων του Ουγκό (τσιγγάνα είναι και η Εσμεράλδα, τσιγγάνος και ο Κουασιμόδος), τον Τροβατόρε του Βέρντι, τα ποιήματα του Λόρκα (που έμαθε κιθάρα από τους τσιγγάνους της Ανδαλουσίας), τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου" του Παλαμά και την "Τσιγγάνα Μάγισσα" του Τσιτσάνη, τις ταινίες του Κουστορίτσα με την μουσική του Μπρέγκοβιτς, τις ταινίες του Τόνι Γκάτλιφ και τόσες άλλες.
Ο νομπελίστας συγγραφέας Γκίντερ Γκρας έγραψε πως οι τσιγγάνοι είναι οι πρώτοι που συνειδητοποίησαν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα.


Σίγουρα δεν υπάρχει Ευρώπη χωρίς τσιγγάνους διότι η ιστορία των διωκόμενων είναι και η ιστορία των διωκτών τους.
Εδώ και χίλια χρόνια, οι παράξενοι νομάδες με τα πολύχρωμα ρούχα και την ακατανόητη γλώσσα γυρίζουν ολόκληρη την Ευρώπη από την Ιρλανδία μέχρι την Κρήτη και γίνονται στόχος κάθε λογής διώξεων που εμφορούνται από κάθε είδους κίνητρο: θρησκευτικό, φυλετικό, γλωσσικό, κοινωνικό, ξενοφοβικό.

Η ιστορία των τσιγγάνων θα μπορούσε να είναι η ιστορία των διωγμών τους, που περιλαμβάνει παπικά διατάγματα, βασιλικές αποφάσεις, διοικητικά διατάγματα, διωγμούς, προσπάθειες αφομοίωσης, απαγορεύσεις διέλευσης, κυνηγητό της ιερής εξέτασης, ολοκαυτώματα.
Στα αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν πως 500.000 τσιγγάνοι (κυρίως από Πολωνία, Ουγγαρία και Βαλκανική) βρήκαν τον θάνατο στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως του 1939-1945;
Πόσοι γνωρίζουν πως ο διωγμός για την καθαρότητα της Ιβηρικής των καθολικών βασιλέων της Ισπανίας του τέλους του 15ου αιώνα αφορούσε Άραβες, Εβραίους και Τσιγγάνους;
Σας ζήτησα πριν να μην μετέχετε στον ρατσισμό των στερεοτύπων: να μην λέτε πως οι τσιγγάνοι είναι κλέφτες και να μην αποκαλείτε «γυφτιά» ό,τι σας φαίνεται για αναξιοπρέπεια. Σας λέω πως αντίστοιχες παροιμίες του τύπου:
«οι τσιγγάνες της Σιέρα Μορένα, πίνουν τις νύχτες ανθρώπινο αίμα», «την μέρα οι δαίμονες γίνονται τσιγγάνοι» ή το γνωστότερο «οι γύφτοι φτιάξαν τα καρφιά που σταυρώθηκε ο Χριστός» καταγράφονται ως αιτιολογία για καούν άνθρωποι, να σκλαβωθούν παιδιά, να ξεριζωθούν πληθυσμοί ή να οδηγηθούν στους θαλάμους αερίων.


Σήμερα στην Ευρώπη ζούνε 10-12.000.000 τσιγγάνοι. Οι μεγαλύτεροι τσιγγάνικοι πληθυσμοί ζούνε στην Ρουμανία (κοντά δύο εκατομμύρια), στην Ουγγαρία (περισσότεροι από ένα εκατομμύριο), στην Ιβηρική (περίπου ένα εκατομμύριο), στην Τουρκία και εν γένει στα Βαλκάνια, στην Τσεχία, στη Σλοβακία, στις Δημοκρατίες του Καυκάσου.
Μιλούνε την ίδια προφορική γλώσσα, την ρομανί, όπως την λένε οι γλωσσολόγοι (που εδώ και εκατό χρόνια κάνουν προσπάθεια για την γραπτή καταγραφή της), και είτε είναι Χριστιανοί είτε Μουσουλμάνοι (συνήθως αποκτούνε το θρήσκευμα του τόπου όπου ζούνε) επί της ουσίας λατρεύουν τον Άη Γιώργη σε μια παγανιστική μυσταγωγία της άνοιξης που κλείνει τον κύκλο του χρόνου και ακυρώνει τον θάνατο και τον φόβο του θανάτου είναι το γνωστό σε όλους σας Εντερλέζι.

Σήμερα οι τσιγγάνοι της Ευρώπης διώκονται: τώρα δεν υπάρχουν στους νόμους των κρατών της ρητές διατάξεις που να τους θεωρούν επικίνδυνη φύρα, όπως υπήρχαν για αιώνες σε όλα σχεδόν τα βασίλεια της Ευρώπης, με αποκορύφωμα την καθολική Ισπανία και την ναζιστική Γερμανία, υπάρχουν όμως οι περίφημες «τοπικές κοινωνίες» που γυρεύουν με κάθε τρόπο να τους αφανίσουν.
Σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης (Πράγα, Βουδαπέστη, Βερολίνο, Μόναχο, Βουκουρέστι, Παρίσι, Μασσαλία, Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Βαλένθια, Σεβίλλη, Μιλάνο) έχουν δημιουργηθεί παραγκουπόλεις εκτός του αστικού ιστού που κατοικούνται από μετανάστες και σκηνίτες τσιγγάνους.
Τα βράδια νεοφασιστικές οργανώσεις κάνουν επιδρομές εναντίων αυτών των πληθυσμών, τους τρομοκρατούν, τους καίνε τα σπίτια τους, ενώ οι καθώς πρέπει δημοτικοί άρχοντες ψηφίζουν διατάγματα διωγμού των τσιγγάνων από τα όρια των πόλεων τους για να μην υποβαθμιστεί η περιοχή τους.
Οι τσιγγάνοι ανήκουν πια στο επικίνδυνο περιθώριο των φτωχών, ανέργων, αποκλεισμένων από το σχολείο, απελπισμένων, το περιθώριο που όλοι αποστρέφονται.





Στην Ελλάδα σήμερα ζούνε 250.000 τσιγγάνοι οι μισοί από αυτούς είναι εγκατεστημένοι και σχετικά ενταγμένοι στον κοινωνικό ιστό, δηλαδή έχουν δουλειά και έχουν συμμετοχή τουλάχιστον στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνοικία της Αγίας Βαρβάρας των Αθηνών).
Οι άλλοι μισοί τσιγγάνοι της Ελλάδας (περίπου 100.000 έως 120.000 άνθρωποι) είναι σκηνίτες και ζουν διασκορπισμένοι σε 70 περίπου καταυλισμούς: Αλάν Κόγιου της Κομοτηνής, Ασπρόπυργος, Χωματερή των Λιοσίων, Μενίδι, Ζεφύρι, Χαλάνδρι, Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης, Ριγανόκαμπος Πάτρας, Τρίπολη, Νέα Κίος, Καλαμάτα, Καρδίτσα, Σοφάδες, Ρόδος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Νέα Ιωνία Βόλου, Σέρρες, Δράμα, Διδυμότειχο, Παραλίμνη Ιωαννίνων, Πρέβεζα, Άρτα και αλλού.


Απόσπασμα από ομιλία του Θανάση Τριαρίδη στο Τεχνικό-Επαγγελματικό Λύκειο Πυλαίας, σε εκδήλωση ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία.

Όλη η ομιλία: http://www.sep.org.gr/forum/viewtopic.php?p=13101&sid=e0160df7ae8d863a86ec8ceee35a30cd

Πηγή: Θανάσης Τριαρίδης, "Σημειώσεις για το τρεμάμενο σώμα", εκδόσεις "Τυπωθήτω", σελ.75-78.


Πληροφορίες για το "Ederlezi", από το blog της Ergotelina: http://ergotelina.blogspot.com/2007/05/ederlezi-in-collages.html






Πληροφορίες για το βιβλίο: http://www.dardanosnet.gr/home/book-details.php?id=1320

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

του Βασίλη Ραφαηλίδη*

Ο Paul Porter [1]

Την 12η Μαρτίου 1947 εξαγγέλλεται το περίφημο "δόγμα Τρούμαν". Ήτοι, το επίσημο πέρασμα της σκυτάλης, αν προτιμάτε του μαστιγίου, απ'τους Άγγλους στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί και όχι οι Άγγλοι δεσμεύονται τώρα να καλύψουν τα έξοδα για τη διεξαγωγή του πολέμου κατά του Δημ.Στρατού, και γενικότερα να προστατεύσουν την Ελλάδα. Με έναν όρο: να μην μπλέκονται οι Έλληνες στα ποδάρια τους.

Ο Στέφανος Στεφανόπουλος, υπουργός Συντονισμού τότε, όταν πήγε να πει κάτι μια μέρα στον πρώτο Αμερικανό τοποτηρητή Πωλ Πόρτερ έφαγε μία σφαλιάρα, για την οποία ακόμα μιλάει η γερασμένη σήμερα κοσμική Αθήνα. Λίγες μέρες μετά την απολύτως βεβαιωμένη σφαλιάρα, που θα αποχτήσει και σημασία συμβολική, ο Στεφανόπουλος θα κάνει δώρο στην κυρία Πόρτερ ένα βαρύτιμο περιδέραιο, για να ζητήσει εμπράκτως συγνώμην από τον Αμερικανό που τον θύμωσε τόσο, ώστε να υποχρεωθεί να τον δείρει! Κάποιος είπε ευφυώς πως οι Άγγλοι έκαμναν τις δουλειές τους με νυστέρι και οι Αμερικανοί με σφυρί. Σβουν, και η κεφάλα του Στεφανόπουλου δέχεται μια αμερικάνικη βοήθεια, μα τι βοήθεια. Δεν έγινε γνωστό αν τον «πήδηξαν» κι όλας οι Αμερικανοί.

Η έκθεση Πόρτερ [2]

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

Το χαστούκι που έφαγε ο Στέφανος Στεφανόπουλος από τον Αμερικανό τοποτηρητή Πόρτερ, από μεν τη Δεξιά πέρασε στο ντούκου, που λέμε, από δε την Αριστερά ερμηνεύτηκε σαν έλλειψη εθνικής αξιοπρέπειας από τη μεριά ενός Έλληνα, λες και τώρα μόλις διαπίστωνε η ελληνική Αριστερά πως η Δεξιά και η αξιοπρέπεια είναι έννοιες αλληλοαποκλειόμενες. Εγώ πιστεύω πως ο Στεφανόπουλος έπρεπε να φάει αμερικάνικο ξύλο με το τουλούμι κι ότι μια σφαλιάρα μόνο είναι σχεδόν χάδι. Σίγουρα, ο οργισμένος Αμερικανός δεν οργίστηκε έτσι στα καλά καθούμενα. Διαβάστε μια αναφορά του [3] και θα καταλάβετε τι θέλω να πω: 

“Υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία στο βιοτικό επίπεδο και τα εισοδήματα στην Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, βιομήχανοι, έμποροι, κερδοσκόποι και μαυραγορίτες διάγουν εν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνηση το αντιμετώπισε αποτελεσματικά. Στο μεταξύ οι λαϊκές μάζες περνούν μια άθλια ζωή. Οι κερδίζοντες είναι σχετικά λίγοι τον αριθμό και ο συνολικός πλούτος τους περιερχόμενος εις το σύνoλο του πληθυσμού, ελάχιστη βελτίωση των γενικών συνθηκών θα επέτρεπε. Αλλά ο πολυτελής τρόπος της ζωής τους εν μέσω της πτωχείας συντείνει στο να εξοργίζει τις μάζες και να υπογραμμίζει τη δυστυχία των φτωχών.[...] Ουδέν μέτρον ελήφθη από της απελευθερώσεως για να δοθεί χρήσιμη εργασία εις τους δυνάμενους να εργαστούν από το ευρύ στρώμα του πληθυσμού". 

Και σε ένα άλλο κείμενό του, δημοσιευμένο σε αμερικάνικο περιοδικό, ο σβουρήξας την σβουριχτή στο Στεφανόπουλο, γράφει: “Η κλίκα αυτή είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί με κάθε μέσο τα οικονομικά της συμφέροντα και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι μπορεί να στοιχίσει αυτό στην οικονομία της χώρας. Τα μέλη αυτής της κλίκας επιθυμούν να διατηρήσουν άθικτο το φορολογικό σύστημα που τους ευνοεί με αληθινά σκανδαλώδη τρόπο. Αντιτίθενται στο έλεγχο του συναλλάγματος γιατί αυτό θα τους εμποδίσει να εξάγουν τα κέρδη τους στις Τράπεζες του Καΐρου και της Αργεντινής. Δεν διανοήθηκαν ποτέ να επενδύσουν τα κέρδη τους στη δική τους χώρα για να βοηθήσουν την αναστήλωση της Εθνικής οικονομίας”.

Λόγια καθαρά και σταράτα, και πάρα πολύ αμερικάνικα, απολύτως ταιριαχτά και με το γράμμα και το πνεύμα της αμερικάνικης Δημοκρατίας, που ήρθε να σώσει, ποιους; Τους αιώνιους κομπραδόρους και τους παρακεντέδες που εκπροσωπεί ο Μάξιμος, ο Στεφανόπουλος και σήμερα οι πολιτικοί και οικονομικοί τους απόγονοι. Λες και ο Πόρτερ έγραψε χτες τα παραπάνω κείμενα, λες και τον ακούω να σχολιάζει τους σημερινούς Έλληνες και τις σημερινές κυβερνήσεις τους. Τι άλλαξε, λοιπόν, με την αμερικάνικη βοήθεια που εισηγείται το δόγμα Τρούμαν; Βοήθεια οι Αμερικανοί έδωσαν και στους Γερμανούς και σ' όλη την Ευρώπη. Γιατί αυτοί πρόκοψαν με την αμερικανική βοήθεια και μεις όχι;

Ο Πόρτερ ξέρει πως η αμερικάνικη βοήθεια πέφτει στη μαύρη τρύπα της ελληνικής τσέπης και γι'αυτό ακριβώς δέρνει τον Στεφανόπουλο.

Λυπάμαι που δεν ήμουν και γω εκεί για να δώσω μερικές στον Στεφανόπουλο και στην κάθε στεφανοπουλίζουσα πουλάδα. Κι ύστερα μου μιλάτε για εθνική αξιοπρέπεια. Σα δεν ντρεπόμαστε!

* Βασίλης Ραφαηλίδης, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830-1974, εκδ. του εικοστού πρώτου, Αθήνα η'έκδ.2001 (α' έκδ.1993), σσ.228-9.

________

[1] Πηγή φωτογραφίας: http://www.broadcastpioneers.com/newsletter/1945.html

[2] Εφημερίδα "Ελευθερία", "η έκθεση Πόρτμαν, Β'μέρος): 9.5.1947, σ.3.

Για καλύτερη ανάλυση δείτε εδώ (ψηφιακή συλλογή εφημερίδων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος) : http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=9&db=5&da=1947

Α' μέρος, εφημ. "Ελευθερία", 2.5.1947, σ.1 και 4: 

http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=2&db=5&da=1947 

Γ'μέρος, εφημ. "Ελευθερία", 10.5.1947, σ.3: 

http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=10&db=5&da=1947
Βλ. και εφημ. "Ριζοσπάστης" 2.5.1947, σσ.1,4: 
http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=65&dc=2&db=5&da=1947 

[2] Ο Πωλ Πόρτερ ήλθε στην Ελλάδα στις 18 Ιανουαρίου του 1947, ομολογουμένως σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική κατάσταση, στην οποία είχε περιέλθει τότε η χώρα. Μέσα σε έξι ημέρες παραιτήθηκε η τότε κυβέρνηση, μετά από μακρά απεργία 6 ημερών των δημοσίων υπαλλήλων, και ανέλαβε την πρωθυπουργία ο εξωκοινοβουλευτικός τραπεζίτης Δημήτριος Μάξιμος σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού (Κυβέρνηση Δημητρίου Μαξίμου 1947). Ο Πωλ Πόρτερ, εξετάζοντας την τότε ελληνική δημοσιονομική κατάσταση, συνέταξε στις 14 Φεβρουαρίου σχετική έκθεση με προτάσεις-εισηγήσεις για άμεση αναπροσαρμογή προς βελτίωση, την οποία και υπέβαλε προς τον τότε υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουίλλιαμ Λ. Κλέιτον. Την ίδια έκθεση υπέβαλε αργότερα στο Κογκρέσο στις 28 Μαρτίου, όπου και ο ίδιος την παρουσίασε και την ανέλυσε, παρότι είχε ανακοινωθεί επίσημα ένα δεκαπενθήμερο πριν η εφαρμογή του Δόγματος Τρούμαν για την Ελλάδα. Πηγή: έκθεση Πόρτερ/wikipedia.