Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2013

Οι Καραλιβαναίοι και ο Άρης

Οι αετοί της Γκιώνας! 
Ο Δήμος Καραλίβανος (στην μέση) με την ομάδα του: Σαράντη, Κατσούτα, Καπούρο και Φουσέκη.
Στις κορυφές της Γκιώνας ανθούν δυο τρεις ληστοομάδες, με κυριότερη των Καραλιβαναίων. Είναι στο Βουνό από το καλοκαίρι του 1941 και ούτε οι χωροφύλακες κατορθώνουν να τους συλλάβουν ούτε οι αντιστασιακές οργανώσεις να τους κερδίσουν, έχουν δικό τους μπαϊράκι. Τους Καραλιβαναίους κάπως έδειξε να τους συγκινεί η συνάντηση με τον Γιώργο Χουλιάρα στη στάνη του εξαδέλφου του Νίκου Χουλιάρα, τότε που γύρναγε μόνος στα χωριά για την προετοιμασία του αντάρτικου. Τη συνάντηση την περιγράφει ο ίδιος:  «τα πρόβατα σιγά σιγά πάνε βόσκοντας κατά το μαντρί. Από μακριά τα αρνιά, που ήταν κλεισμένα στο μαντρί, κατάλαβαν πως έρχονται οι μανάδες τους κι άρχισαν να βελάζουν, ενώ οι προβατίνες που τα άκουγαν σήκωσαν το κεφάλι και πάνε γρήγορα, σχεδόν τρέχοντας, κοντά στα παιδιά τους. Κοντεύαμε στο μαντρί. Έρχεται κοντά μου ο Νίκος και μου λέει:
-Περπάτα ίσια και μην κοιτάς πέρα δώθε.
Αυτοί ήρθαν και είναι κρυμμένοι εκεί μπροστά μας, αριστερά, πίσω από τη μεγάλη κοτρόνα.
-   Καλά, το λέω, και τα σκυλιά;
-    Ασ’ τα σκυλιά, μου λέει εκείνος. Τα καταφέρνουν αυτοί, τους γνωρίζουν γιατί τα ταΐζουν.



  Στο μαντρί ο Νίκος άνοιξε την αμπάρα, όρμησαν έξω τ’ αρνιά, και για κάμποση ώρα γινότανε χαλασμός από τρεξίματα, πατήματα και βελάσματα, μέχρι που να βρει το καθένα τη μάνα του, να κολλήσει σαν βεντούζα στο βυζί της και μετά ησυχία. Μετά ο Νίκος άρμεξε τις προβατίνες, άναψε φωτιά,  βάλαμε απάνω στο καζάνι με το γάλα, έπλυνε τις τσαντίλες κι όλο κάτι έφκιανε, πέρα δώθε, γύρω στο μαντρί, λες και κάτι να περίμενε.
-    Καλά, του λέω, που ‘ναι αυτοί, γιατί δεν έρχονται;
-    Θα’ρθουν, μ’απάντησε, όταν είναι η ώρα τους.
-    Δηλαδή έχουν δική τους ώρα; Του ξανάπα.
-   Ναι, μου λέει, πρέπει να πέσει η νύχτα, τόσο, έτσι την ώρα που θα κινούνται μες στη λάκκα, απ’την κοτρόνα που είναι κρυμμένοι μέχρι την καλύβα, να μην μπορεί ανθρώπινο μάτι να διακρίνει τίποτα, ό,τι και να γίνεται μέσα σε αυτή. Εσύ τώρα ετοιμάσου, πήγαινε κατούρα, να’σαι έτοιμος, γιατί όταν θα μπούμε μέσα στην καλύβα, δεν θα ξαναβγείς μέχρι να μας πάρει η μέρα.

Έτσι, συμμάζεψε κι αυτός ό,τι ήταν να βάλει μέσα: ξύλα για τη φωτιά, νερό, γάλα και μπήκαμε στην καλύβα.  Σε λίγο ήρθαν κι αυτοί.
Ήταν δύο. Αμέσως μόλις πάτησαν μέσα και μας χαιρέτησαν, ο Νίκος είπε τονίζοντας μια μια τις λέξεις:
-    Από δω ο ξάδερφός μου, κι ανέφερε τ’ όνομα και το επίθετο. Έχει γεννηθεί στο Καστέλλι, αλλά μένει στη Λαμία.
Και αμέσως πρόσθεσε:
-          Τώρα τον κυνηγάνε  κι αυτόν οι χωροφύλακες και οι Ιταλοί κι ήρθε εδώ να κρυφτεί κάμποσες μέρες.

Τους είδα όρθιους, μέσα στο φως που ‘δινε ο λαμπρός της φωτιάς, στη μέση της καλύβας, όση ώρα κράτησαν οι γνωριμίες. Κοντός, γεμάτος και μελαχρινός ο ένας. Αυτός ήταν ο Δήμος Καραλίβανος. Ψηλότερος, πιο αδύνατος και ξανθός ήταν ο άλλος. Αυτός ήταν ο Θεοχάρης Πολύχρονος. Είχαν κι οι δυο στο πρόσωπο μερικές τούφες εδώ κι εκεί, τρίχες που έμοιαζαν σαν γένια, αραιότερα ο ένας από τον άλλον. Και οι δυο φορούσαν σκούφιες στο κεφάλι, και στις πλάτες είχαν ανάριχτα ριγμένες από μια στρατιωτική χλαίνη. Στον ώμο, κάτω από τη χλαίνη, είχαν κρεμασμένη από μια αραβίδα με την κάννη στον κατήφορο και κρατούσαν από μια γκλίτσα στο χέρι. Από μέσα φορούσαν ντουλαμάδες, όπως οι εύζωνοι, αλλά σε πολύ σκούρο χρώμα. Χακί στρατιωτικές κιλότες και τσαρούχια στα ποδάρια. Είχαν στο στήθος σταυρωτές φυσιγγιοθήκες και στη μέση ήταν ζωσμένοι από μια στρατιωτική ζωστήρα, που από την αριστερή μεριά κρέμονταν από ‘να μαχαίρι μέσα σε θ’κάρι, ντυμένο με λαμαρίνα με πολλά κεντίδια. Κι από τη δεξιά είχαν εφαρμοσμένο από ένα πιστόλι. Δυο τρεις αλυσίδες κρέμονταν μπροστά στο στήθος τους, από την κουμπότρυπα του ντουλαμά, κάτω από τον λαιμό τους, μέχρι το τσεπάκι αριστερά, που’χαν μέσα το ρολόι. Αυτά ήταν όλα κι όλα τα τσαμπράζια τους. Ούτε πολλά ούτε φανταχτερά που είδα να’χουν άλλοι σαν κι αυτούς που γνώρισα αργότερα.
Αντάρτης του Καραλίβανου
Μετά τις συστάσεις εκείνοι ρώτησαν γιατί με κυνηγάνε κι εγώ άρχισα να εξηγώ. Ο Νίκος στο μεταξύ μέσα σ’ ένα κούτλα έτριψε ψωμί, έριξε και γάλα και έφαγαν εκείνοι. Το ίδιο, μέσα σε ένα μικρό καρδάρι, φάγαμε κι εμείς. Εγώ έλεγα και μετά το φαΐ, αυτοί άκουγαν, χωρίς να μιλάνε. Μόνο κατσιλαφιάζονταν από κανα θόρυβο που κάναν πότε πότε τα πρόβατα όταν ανακατεύονταν από δίπλα στο μαντρί. Η ώρα περνούσε και σε κάποια στιγμή ο ένας από τους δύο είπε, και κάπως διακριτικά, ας γείρουμε τώρα και συνεχίζουμε την κουβέντα.
Σηκώθηκαν όρθιοι, τράβηξαν και έφεραν μπροστά τα ταγάρια τους, χωρίς να τα ξεκρεμάσουν από το λαιμό. Έριξαν τις χλαίνες αποπάνω τους στα μακριά, έτσι που, όταν έπεσαν, η μια φτερούγα έγινε στρώμα και η άλλη σκέπασμα. Ρίζωσαν καλά καλά και οι δυο την πλάτη τους στον τοίχο της καλύβας και ταίριασαν τα ταγάρια τους κάτω από το κεφάλι για προσκέφαλο. Μετά μάζεψαν τα γόνατα, έβαλαν τις αραβίδες ανάμεσα στα σκέλια και τις έπιασαν με το’να χέρι, ενώ ο ένας από τους δύο με το άλλο χέρι έπιασε τη λαβή του μαχαιριού του.
Αναρωτήθηκα αν μ’ακούνε κι αν πρέπει να συνεχίσω ή όχι. Μ’άκουγαν όμως γιατί όταν μιλούσα για τα παιδιά που πεθαίνουν κάθε μέρα από την πείνα και τα δεινά που τραβάει ο κόσμος από τους κατακτητές και τους προδότες, τη στιγμή που άλλοι πλουτίζουν, έβριζαν. Ενώ, όταν τους εξήγησα τι είναι το ΕΑΜ, από ποιους απαρτίζεται και ότι σκοπό έχει να ενώσει όλους τους Έλληνες, ανεξάρτητα από ό,τι έκανε ο ένας στον άλλο στο παρελθόν, και ν’αγωνιστούν όλοι μαζί να λευτερώσουν την Ελλάδα και να ζούνε καλά όλοι οι Έλληνες, έδειξαν ενδιαφέρον.
Ρώτησαν:
-          Στ’αλήθεια, μπορεί να γίνει αυτό που λες;

     Τώρα βρήκα την ευκαιρία να λέω μέχρι που είπαν, αν έτσι είναι, τότε μαζί σου είμαστε κι εμείς, αν μας χρειαστείς. Ναι, τους είπα, αλλά πρέπει να έχουμε και κάποια επαφή. Αυτό μπορεί να γίνει, όποτε μας χρειαστείς, τον τρόπο τον ξέρεις τώρα, είπαν εκείνοι.


Το πρωί, όταν ξύπνησα, είχαν φύγει χωρίς να τους  πάρω είδηση (αφήγηση Γιώργου Χουλιάρα).
Στην πλατεία της Κουκουβίστας (Καλοσκοπής) έκπληκτοι οι κάτοικοι του χωριού  παρακολουθούν τους φοβερούς Καραλιβαναίους, τον Δήμο, τον Θεοχάρη, τον Μπάφα, τον Λούκα, τον Φυσέκη, τον Σαράντη, τον Κασούτα, να ορκίζονται με παπά και με σημαία. Και, σαν να μην ήταν αρκετό αυτό, ακούνε το θηρίο τον Δήμο Καραλίβανο να τους ζητάει συγνώμη και να υπόσχεται ότι δεν πρόκειται να αδικήσει ξανά κανέναν.

Πλάι τους ο Άρης παρακολουθεί μειδιών. Αυτοί οι τρομεροί πολεμιστές ανήκουν πια στον ΕΛΑΣ και όχι μόνο θα τιμήσουν τον όρκο τους, αλλά θα αποδειχτούν τιμή για τον στρατό που κατετάγησαν. Ο μόνιμος υπολοχαγός και συμπολεμιστής τους Γιώργος Κατσίμπας θα γράψει συνεπαρμένος: «δασωτά πουρνάρια τα μαλλιά, σπιθαμές τα γενιομούστακα, γεμάτοι άγρια μεγαλοπρέπεια. Αϊτοί. Κείνος ο Καραλίβανος έτοιμος για πέταμα. Πρώτη μου φορά έβλεπα άνθρωπο να περπατάει χωρίς ν’αγγίζει τη γης. Αστρίτης το μάτι του. Κάθε εκατό χρόνια τα δάσα με τα στοιχειά σκαρώνουν μες στη νύχτα από έναν Καραλίβανο για να τον καμαρώσουν» (Διονύσης Χαριτόπουλος, Άρης ο αρχηγός των ατάκτων, Αθήνα 2013, τόμ.Α’, σσ.60-3).

Πηγή φωτογραφιών: http://kokkinosfakelos.blogspot.gr

Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2013

Η συντριβή των ταγματασφαλιτών από τον ΕΛΑΣ (Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1944)


Εικόνα
Ταγματασφαλίτες στα βουνά. Η ομάδα συνοδεύεται από αξιωματικό των SS (στο δεξιό άκρο της φωτογραφίας) [1]

Ο βίαιος αφοπλισμός των ταγματασφαλιτών πραγματοποιήθηκε σε διάφορα σημεία της χώρας μεταξύ Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου του 1944. Ύστερα από σκληρές μάχες, ο ΕΛΑΣ συνέτριψε τις περιχαρακωμένες δυνάμεις των ταγματασφαλιτών στον Πύργο (8.9.44), την Καλαμάτα (9.9.44), το Μελιγαλά (13-15.9.44), τον Αχλαδόκαμπο (18.9.44), τους Γαργαλιάνους (22.9.44) και το Μυστρά (10.10.44), καθώς και τα εξοπλισμένα προπύργια του ΕΕΣ στο Βαθύλακο, στη Σκάφη, τα Ίμερα, τον Πελαργό, τον Κούκκο, την Κρύα Βρύση, την Τριάδα κ.λπ.
Είχαν προηγηθεί, στα τέλη του καλοκαιριού, ορισμένα από τα προπύργια της Οχράνα, όπως ο Πολυκέρασος της Καστοριάς (22.8.44) ή το Σκλήθρο της Φλώρινας (4.9.44), αν και τα περισσότερα από τα σλαβομακεδονικά χωριά αυτής της κατηγορίας συνθηκολόγησαν χωρίς να προβάλουν ιδιαίτερη αντίσταση. 
Η αιματηρότερη, τέλος, μάχη της περιόδου δόθηκε στις 3 Νοεμβρίου 1944 στο Κιλκίς, ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τις συνασπισμένες δυνάμεις του ΕΕΣ, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική συντριβή των τελευταίων.
Σε αρκετές περιπτώσεις, τη νίκη των ανταρτών ακολούθησαν μαζικές εκτελέσεις συλληφθέντων, είτε από τους ίδιους τους ελασίτες είτε από τα εξαγριωμένα πλήθη. Στο Μελιγαλά, όπου είχε καταφύγει το μεγαλύτερο μέρος των Ταγμάτων της Μεσσηνίας, και ο οποίος τα επόμενα χρόνια έμελλε να αναδειχθεί από την επίσημη προπαγάνδα σε σύμβολο της "κομμουνιστικής βαρβαρότητας", το επίσημο ανακοινωθέν του Γ.Σ. του ΕΛΑΣ αναφέρει ότι σκοτώθηκαν συνολικά 60 αντάρτες και 800 "ράλληδες". [...]


ImageShack, free image hosting, free video hosting, image hosting, video hosting, photo image hosting site, video hosting site
Οι επίσημες εντολές των Άγγλων για παράδοση των ταγματασφαλιτών στον ΕΛΑΣ [2] 
Δραματική ήταν επίσης η τύχη ορισμένων μελών της πολιτικής ηγεσίας των Ταγμάτων και του δωσιλογικού μηχανισμού, που λιντσαρίστηκαν από το πλήθος στις κεντρικές πλατείες της Καλαμάτας (17.9.44) και της Πύλου (21.9.44). Παρόμοιες βάρβαρες αποδόσεις "λαϊκής δικαιοσύνης" θα σημειωθούν την ίδια εποχή και στη Βόρεια Ελλάδα -άλλοτε σποραδικά (κατά την Απελευθέρωση) κι άλλοτε σε πιο μαζική κλίμακα (κατά τη μεταφορά εκατοντάδων ομήρων απ' τη Θεσσαλονίκη στην Αριδαία, στη διάρκεια των Δεκεμβριανών.
Αν και μερικά από αυτά τα λιντσαρίσματα φαίνεται πως είχαν σκηνοθετηθεί εκ των προτέρων από τοπικά στελέχη του ΕΑΜ (ή ότι, εν πάσει περιπτώσει, είχαν την ολόπλευρη συναίνεσή τους), γεγονός παραμένει ότι η πίεση μιας αξιόλογης μερίδας του πληθυσμού για αντεκδικήσεις ήταν έντονη και πανταχού παρούσα. Το διαπιστώνουμε, αν μη τι άλλο, από πολλές μαρτυρίες ελασιτών που μόλις και μετά βίας κατάφεραν να σώσουν από τα εξαγριωμένα πλήθη τους αιχμαλώτους ταγματασφαλίτες που φρουρούσαν. Ο ίδιος ο Μιχάλαγας λ.χ. σώθηκε από μια μονάδα του ΕΛΑΣ, η οποία τον απέσπασε την τελευταία στιγμή από τα χέρια μαυροντυμένων γυναικών που επιχειρούσαν να τους αποτελειώσουν.
Ακόμη και οι πιο πειθαρχημένοι αντάρτες, πάντως, ένιωθαν συχνά δυσφορία για την "πολιτική σκοπιμότητα" που υπαγόρευσε την αυτοσυγκράτησή τους, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που το αίμα των δικών τους ήταν ακόμη νωπό" (Τάσος Κωστόπουλος, Η αυτολογοκριμένη μνήμη. Τα Τάγματα Ασφαλείας και η μεταπολεμική εθνικοφροσύνη, Αθήνα γ' έκδ. Δεκ.2005 (α' έκδ. Μάιος 2005), σσ.65-8).

___________

[1] Φωτογραφία από το Λεύκωμα του Antonio J.Munoz, με τίτλο «Herakles & The Swastika- Greek Volunteers in the German Army, Police & SS 1943-1945. Πηγή: http://www.phorum.gr/viewtopic.php?t=11167&p=3688047


Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2013

Παποράκι του Μπουρνόβα



Ο Μπουρνόβας ήταν προάστιο της Σμύρνης. Στο προάστιο αυτό έμεναν οι εύπορες οικογένειες της Σμύρνης αλλά ήταν και η συνοικία των ξένων ιδίως των Άγγλων κατοίκων της πόλης (αγγλική παροικία). 
Ο Μπουρνόβας έγινε περισσότερος γνωστός στη νεότερη Ελλάδα από το σχετικό λαϊκό τραγούδι «Παποράκι του Μπουρνόβα και καρότσα της στεριάς...» που το είχε πρωτοτραγουδήσει η Μαρίκα Παπαγκίκα  και που φέρεται να το τραγουδούσαν Έλληνες λιποτάκτες στρατιώτες το 1922[1].
Το Κορδελιό, κατά ελληνική παλαιότερη ονομασία είναι παραθαλάσσιος προάστιος δήμος της Σμύρνης στην Τουρκία, καλούμενος επίσημα Περαία, ή κοινώς Πέρα Μεριά, και στη τουρκική Καρσίγιακα.  Βρίσκεται απέναντι σχεδόν της Σμύρνης (βορειοδυτικά).
Στη νεότερη διασκευή του τραγουδιού (από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο) έχουν απαλειφθεί πολλές αναφορές του πρωτότυπου τραγουδιού, όπως ο τελικός προορισμός, που δεν ήταν « ...στον Περαία να με πας», αλλά «...στη Βραΐλα να με πας», καθώς και αναφορές για χασίς και δερβίσηδες.
Ο Παπαδόπουλος που έγραψε τους στοίχους το 1972 μιλάει για τον Πειραιά και όχι για κάποιο άλλο λιμάνι της Σμύρνης. Το τραγούδι βέβαια κρύβει μια ιστορία που ούτε ο ίδιος γνώριζε όπως αποκαλύπτει σε συνέντευξή του. Οι στίχοι που είχε ακούσει και εμπνεύστηκε το τραγούδι αναφέρονται σε τραγούδι της Σμύρνης, που τραγουδούσαν το 1922, το οποίο έχει τραγουδήσει και η Παπαγκίκα το 1928 με τίτλο  "Μπραΐλα". 
Η Μπραΐλα που αναφαίρεται στο αρχικό τραγούδι είναι στην Ρουμανία και είχε και αυτή σκάλα τότε (πόλη με ανεπτιγμένο ελληνισμό). Οι φαντάροι που τραγουδούσαν το τραγούδι το 1922 άλλαζαν τον προορισμό στους στοίχους ανάλογα με το που ήθελαν να τους πάει το καράβι/ μπαπόρι ...ο Πειραιάς μάλλον ήταν πιο δημοφιλής προορισμός.

Οι στίχοι της Βραΐλας ήταν οι εξής:

"Καράβι του Μπουρνόβα άντε και καρότσα της στεριάς
χίλια τάλιρα σας δίνω στη Βραΐλα να μας πας
Πάρε μας καπετάνιε να χαρείς ότι αγαπάς
κι όσα θέλεις γύρεψε μας στη Βραΐλα να μας πας
Καράβι και καρότσα, θα σας δώσουμε παράδες
στη Βραΐλα να μας πάτε, για να δούμε δερβισάδες
Πάρε μας στη Βραΐλα για να σπάσουμε μεράκι
εκεί θα βρούμε δερβισάδες να φουμάρουμε μαυράκι"
     Εκτέλεση του αρχικού τραγουδιού, Βραΐλα (1928)  


__________________________________

[1] Μετά τις εκλογές του 1920,  η "πτωχή πλην τίμια Ελλάς" αποκτά την πλέον αφερέγγυα διακυβέρνηση. Σύντομα ο λαός το αντιλαμβάνεται, και κατά τα τέλη του 1920, η βασιλική κυβέρνηση χαίρει ήσσονος εκτιμήσεως. Τίποτα δεν συνηγορεί πια σε τερματισμό της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Η ασυνέπεια της βασιλικής παράταξης και η αλαζονική αθέτηση της δέσμευσης για "οίκαδε", τουλάχιστον για τους στρατολογηθέντες για μεγάλο χρονικό διάστημα (υπάρχουν άντρες ενδεδυμένοι το χακί, από το 1912!), διογκώνει τον αναβρασμό στο ελληνικό στράτευμα. Η ορεινή Ελλάδα είναι γεμάτη λιποτάκτες και φυγόστρατους, ενώ από τις κλάσεις που καλούνται στα Όπλα, ένας στους δύο άντρες, δεν παρουσιάζεται. 

Παράλληλα, ενισχύεται η δυσαρέσκεια των μαχίμων στο μικρασιατικό μέτωπο, λόγω του μεγάλου αριθμού αυτών που "κρύβονται" στα μετόπισθεν. Ενώ η Στρατιά της Μικράς Ασίας επισήμως παρατάσσει 200.000 άντρες, στο μέτωπο βρίσκονται μόνο οι 90.000. Οι υπόλοιποι βρίσκονται π.χ. τοποθετημένοι σε διάφορα γραφεία, ή κάνουν κατάχρηση αναρρωτικών αδειών, εν πάσει περιπτώσει εκμεταλλευόμενοι την πολιτική προστασία που τους παρέχει το καθεστώς των βασιλοφρόνων. Μέχρι το Μαρτίο του '21, που διατάσσεται η επιστράτευσις τριών νέων κλάσεων, έχουν εγκαταληφθεί και τα τελευταία δημαγωγικά προσχήματα τα οποία έφεραν τους επάρατους Γλύξμπουργκ πίσω στην Ελλάδα μόλις τέσσερις μήνες πρωτύτερα.   

Λόγω της γενικότερα αδέξιας πολιτικής του ελληνικού θρόνου, η Αγγλία και η Γαλλία βρίσκουν αφορμές για να μεταστραφούν σταδιακά από συμμαχικές χώρες, σε ουδέτερες, εχθρικώς διακείμενες, με αποκορύφωμα τον οικονομικό αποκλεισμό της Ελλάδος, με πρόφαση τη διπλωματική της ανυπακοή.

Πηγές: 
 https://sites.google.com/site/romeandromania/Home/20th-21st-c/disaster
 wikipedia
 youtube


Κυριακή 25 Αυγούστου 2013

Σαν να μην πέρασε μια μέρα στο καφενείον "η Ελλάς"...

 

Στις 6 Απριλίου 1950 - λίγους µήνες µετά το τέλος του Εµφυλίου Πολέµου - δηµοσιεύθηκε στο «Βήµα» ανταπόκριση από την Αθήνα του Joseph Harrison, απεσταλµένου της έγκυρης αµερικανικής εφηµερίδας «Christian Science Monitor», από την οποία και το ακόλουθο απόσπασµα:

 «Το πρώτον µέτρον που πρέπει να ληφθή είναι να ευρεθούν µέσα όπως καµφθή ο αληθώς αρπακτικός εγωϊσµός των ανθρώπων των Αθηνών… Ούτοι αποτελούνται από 5.000 περίπου πολιτικούς, βιοµηχάνους και εισαγωγείς οι οποίοι κυβερνούν την χώραν και οι οποίοι εκ συστήµατος και µε αναισθησίαν αποµυζούν τον πλούτον της χώρας, είτε αυτός παράγεται εντός αυτής, είτε στέλλεται από τας ΗΠΑ (Σχέδιο Μάρσαλ). Αυτοί είναι οι άνθρωποι οι οποίοι υπονόµευαν την προσπάθειαν της κυβερνήσεως χρησιµοποιούντες εις τα αυτοκίνητά τους την βενζίνην την προοριζοµένην δια τα τρακτέρ που χρειάζονταν δια την παραγωγήν των τροφίµων. Αυτοί είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι εκραύγαζαν πατριωτικά συνθήµατα, ενώ ηρνούντο να πληρώσουν φόρους ή να συµµετάσχουν εις τα απωλείας που απαιτούσε η νίκη και οι οποίοι είχαν καταθέσει τα χρήµατά των εις τραπέζας της Ν. Υόρκης, της Αιγύπτου και της Ελβετίας».

Πηγή: http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=425487


Πρωτότυπο κείμενο: 
This World ... U.S. Speaks Up for Little Man of Greece
American Aid Remains Vital Need Threat of Further Civil War Hovers Moral Obligation Toward People
Publication:The Christian Science Monitor (1908-Current file) - Boston, Mass.
Author:By JOSEPH G. HARRISON, Foreign Editor, The Christian Science Monitor
Date:Apr 4, 1950
Source: Christian Science Monitor


Πέμπτη 22 Αυγούστου 2013

Η ελλειμματική προσωπικότητα του εθνικιστή



του Βασίλη Ραφαηλίδη*

"Αν δεν υπάρχουν εχθροί στη γειτονιά σου, πρέπει να ψάξεις να τους βρεις λίγο παραπέρα. Κι αλίμονό σου αν δεν ανακαλύψεις, έστω και πάρα πολύ μακριά, έστω και στο φεγγάρι, που λέει ο λόγος, έναν εχθρό, για να μπορείς να συγκρίνεσαι μαζί του και να αποκτάς σιγά σιγά συνείδηση πως εσύ είσαι  εσύ και όχι, ας πούμε η μάνα σου με την οποία ταυτίζεσαι μέχρι να φτάσεις στο "στάδιο του καθρέφτη", όπως λέει ο Φρόυντ, για να καταλάβεις μόλις τότε, όταν φτάσεις στο στάδιο του καθρέφτη, πως είσαι κάτι ξεκομμένο από τον ενιαίο περίγυρο, πως είσαι άτομο, άτμητο, ολοκληρωμένο ον, το οποίο δεν είναι προέκταση ή εξάρτημα του περιγύρου. Σιγά σιγά το άτομο θα αρχίσει να γίνεται πρόσωπο, να αποκτά προσωπικότητα, να αναπτύσσει δηλαδή τα εντελώς δικά του ηθικά, νοητικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά χωρίς, βέβαια, να πάψει να είναι και άτομο. Το άτομο είναι νομική έννοια. Το πρόσωπο είναι ηθική και ψυχολογική έννοια. Τα ατομικά δικαιώματα τα προστατεύουν οι νόμοι κα τα προσωπικά  ο πολιτισμός- εκεί που υπάρχει πολιτισμός.
Όμως, αλίμονό σου αν παραμείνεις σε όλη σου τη ζωή καθηλωμένος στο στάδιο του καθρέφτη, για να καταλαβαίνεις πως εσύ δεν είσαι ο μπαμπάς σου, ας πούμε. Αν σου συμβεί κάτι τέτοιο πολύ δυσάρεστο όντας ενήλικας, τότε δεν χρησιμοποιείς τον καθρέφτη, δηλαδή τους άλλους, για να καταλαβαίνεις πως είσαι εσύ, αλλά τους προγόνους. Τους "βλέπεις" και λες: Να'μαι, εγώ είμαι αυτός ο σπουδαίος! Δεν είμαι τόσο χάλιας όσο φαίνομαι. Εϊμαι απόγονος ενδόξων προγόνων! Και άντε μετά να πάρεις τον καθρέφτη της ένδοξης ιστορίας από αυτόν τον προγονόπληκτο και να μην καταρρεύσει όταν μαζί με το είδωολό του χάσει και τον εαυτό του.
Ο εθνικισμός είναι φαινόμενο τάξεως ψυχολογικής. Σε βοηθάει να νιώθεις καλύτερα βρίσκοντας μια ίδια με αυτήν των άλλων ταυτότητα. Που ωστόσο όλοι την δανείζονται από την προγονική ιστορία. Η εθνική σου ταυτότητα δεν είναι η προσωπική σου ταυτότητα αλλά ένα δάνειο από τους προγόνους σου. Δεν κόπιασες για να την φτιάξεις, την πήρες έτοιμη από τις σελίδες της ιστορίας. Συνήθως μία τέτοια ταυτότητα τη χρησιμοποιούν είτε άνθρωποι με ελλειμματική προσωπικότητα, είτε οι δημαγωγοί, για να κάνουν τη δουλειά τους εξαπατώντας τους ανθρώπους με ελλειμματική προσωπικότητα".

* Βασίλης Ραφαηλίδης, Οι λαοί της Μέσης Ανατολής, Αθήνα 1998 (εκδ. του εικοστού πρώτου), σσ.327-8.

Τρίτη 20 Αυγούστου 2013

Οι τσιγγάνοι


Tι να γράψει κανείς για τους αιώνια κυνηγημένους;
Τους αιώνια απόβλητους και εσταυρωμένους;
Κανείς δεν διώχθηκε,
κανείς δεν διώκεται,
κανείς δεν θα διώκεται σαν τους τσιγγάνους.
Αφήνω την μουσική, τις εικόνες και τον Θανάση Τριαρίδη να πούνε τα υπόλοιπα:




Του Θανάση Τριαρίδη

Οι τσιγγάνοι αποτελούν ένα άλυτο αίνιγμα στην ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού:
για χίλια χρόνια περιπλανιώνται μέσα στην Ευρώπη, για χίλια χρόνια διώκονται, για χίλια χρόνια καίγονται από τις διάφορες εξουσίες, για χίλια χρόνια διατηρούν μια προφορική γλώσσα, ήθη, παραδόσεις, έναν νομαδικό τρόπο ζωής, μια κυκλική αντίληψη του χρόνου, μια συλλογική λογική αναίρεσης του θανάτου.
Ποτέ δεν πολέμησαν οι τσιγγάνοι, ποτέ δεν σήκωσαν όπλα εναντίον κανενός, ποτέ δεν φόρεσαν την στολή του στρατιώτη ακόμη κι όταν το αντάλλαγμα ήταν η ίδια τους η ζωή - όπως ποτέ δεν καλλιέργησαν την γη.

Όλοι τους κυνήγησαν:
η Εκκλησία τους έδιωχνε, η Ιερή Εξέταση τους έκαιγε, όλες οι εξουσίες εκπόνησαν δραστήρια προγράμματα εξόντωσής τους, με πρώτη την καθολική Ισαβέλλα της Καστίλης, η Ναζιστική Γερμανία τους έκαψε στα φούρνους των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Σήμερα σε όλη την Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα οι τοπικές αρχές θέλουν να τους εκβάλλουν εκτός των πόλεων, σε ένα αόρατο πουθενά, ει δυνατόν να αφανιστούν. Όσο τους έκαιγαν, τόσο περισσότερο οι τσιγγάνοι στοίχειωναν την Ευρώπη, στοίχειωναν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Αναμφίβολα υπήρξαν οι σημαντικότεροι μουσικοί της Ευρώπης, αυτοί ήταν που μορφοποίησαν και διέσωσαν τις παραδοσιακές μουσικές όπου κι αν πήγαν: το ισπανικό φλαμέγκο, που όλοι ξέρετε, είναι δικό τους, το ίδιο και τα βαλκανικά κρουστά με τις τρομπέτες που τόσο μας γοητεύουν τον τελευταία χρόνια, το ίδιο και η ελληνική δημοτική μουσική με την σχεδόν αποκλειστικά δική τους χρήση του κλαρίνου, το ίδιο και οι μελωδίες της Ιβηρικής με την σχεδόν αποκλειστική χρήση της κιθάρας τους.
Μα και οι ιρλανδικές ή οι σαξονικές μπαλάντες μέσα από τους τσιγγάνους πέρασαν - και βέβαια οι παραδουνάβιες μελωδίες δεν θα υπήρχαν δίχως αυτούς.
Για αιώνες ήσαν οι κορυφαίοι βιολιστές στον κόσμο: τσιγγάνικη καταγωγή λένε πως είχε ο Παγκανίνι, τσιγγάνος ήτανε ο Σαραζάτ - κοντά σε αυτούς, θυμηθείτε τα τσιγγάνικα βιολιά της Βουδαπέστης.

Σήμερα είναι κοινή παραδοχή: οι τσιγγάνοι ήταν που όργωσαν το χωράφι για να γεννηθεί η κλασσική μουσική μα και οι εθνικές μουσικές του εικοστού αιώνα.
Αυτό που ακούμε ως μουσική σήμερα υπάρχει στο μεγαλύτερο μέρος του χάρη στους τσιγγάνους.
Δεν ήσαν μονάχα μουσικοί οι τσιγγάνοι, ήσαν και τεχνίτες, σιδεράδες, γανωτήδες, ξυλουργοί, καλαθοπλέχτες, έφτιαχαν κεντήματα γεμάτα με τους ουρανούς, τους ήλιους και τα αστέρια τους.
Κι ακόμη ήσαν φημισμένοι καβαλάρηδες -λένε πως αυτοί δίδαξαν στους μαγιάρους την ιππασία κι ακόμη ήσαν έμποροι, στα κάρα τους μπορούσες να βρεις ό,τι θέλεις, από φυλαχτά μέχρι μαγικά βοτάνια που γυρίζουν πίσω τον αγαπημένο.
Και τέλος ήσαν πανηγυρτζήδες, ταχυδαχτυλουργοί, ζογκλέρ κι ακροβάτες, χορευτές και τραγουδιστές, ηθοποιοί ενός παράξενου θεάτρου του δρόμου εδώ και αιώνες.





Κι ακόμη: οι τσιγγάνοι ήταν που μας δώρισαν τους χιλιάδες ανεξίτηλους μύθους του τσιγγάνικου πάθους, της τσιγγάνικης τιμής και της γενναιότητας, της μαγείας, της μελαγχολίας και του παραπόνου, της ομορφιάς που δίνεται με τίμημα τον θάνατο, ρομαντικά σχήματα που ενέπνευσαν αναρίθμητους καλλιτέχνες και συγγραφείς.
Ενδεικτικά αναφέρω: την Καταιγίδα του Τζορτζόνε, την Κάρμεν του Μεριμέ και την όπερα του Μπιζέ, ή τον Ιππότη και τον Θάνατο του Γκαίτε, την Παναγία των Παρισίων του Ουγκό (τσιγγάνα είναι και η Εσμεράλδα, τσιγγάνος και ο Κουασιμόδος), τον Τροβατόρε του Βέρντι, τα ποιήματα του Λόρκα (που έμαθε κιθάρα από τους τσιγγάνους της Ανδαλουσίας), τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου" του Παλαμά και την "Τσιγγάνα Μάγισσα" του Τσιτσάνη, τις ταινίες του Κουστορίτσα με την μουσική του Μπρέγκοβιτς, τις ταινίες του Τόνι Γκάτλιφ και τόσες άλλες.
Ο νομπελίστας συγγραφέας Γκίντερ Γκρας έγραψε πως οι τσιγγάνοι είναι οι πρώτοι που συνειδητοποίησαν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα.


Σίγουρα δεν υπάρχει Ευρώπη χωρίς τσιγγάνους διότι η ιστορία των διωκόμενων είναι και η ιστορία των διωκτών τους.
Εδώ και χίλια χρόνια, οι παράξενοι νομάδες με τα πολύχρωμα ρούχα και την ακατανόητη γλώσσα γυρίζουν ολόκληρη την Ευρώπη από την Ιρλανδία μέχρι την Κρήτη και γίνονται στόχος κάθε λογής διώξεων που εμφορούνται από κάθε είδους κίνητρο: θρησκευτικό, φυλετικό, γλωσσικό, κοινωνικό, ξενοφοβικό.

Η ιστορία των τσιγγάνων θα μπορούσε να είναι η ιστορία των διωγμών τους, που περιλαμβάνει παπικά διατάγματα, βασιλικές αποφάσεις, διοικητικά διατάγματα, διωγμούς, προσπάθειες αφομοίωσης, απαγορεύσεις διέλευσης, κυνηγητό της ιερής εξέτασης, ολοκαυτώματα.
Στα αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν πως 500.000 τσιγγάνοι (κυρίως από Πολωνία, Ουγγαρία και Βαλκανική) βρήκαν τον θάνατο στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως του 1939-1945;
Πόσοι γνωρίζουν πως ο διωγμός για την καθαρότητα της Ιβηρικής των καθολικών βασιλέων της Ισπανίας του τέλους του 15ου αιώνα αφορούσε Άραβες, Εβραίους και Τσιγγάνους;
Σας ζήτησα πριν να μην μετέχετε στον ρατσισμό των στερεοτύπων: να μην λέτε πως οι τσιγγάνοι είναι κλέφτες και να μην αποκαλείτε «γυφτιά» ό,τι σας φαίνεται για αναξιοπρέπεια. Σας λέω πως αντίστοιχες παροιμίες του τύπου:
«οι τσιγγάνες της Σιέρα Μορένα, πίνουν τις νύχτες ανθρώπινο αίμα», «την μέρα οι δαίμονες γίνονται τσιγγάνοι» ή το γνωστότερο «οι γύφτοι φτιάξαν τα καρφιά που σταυρώθηκε ο Χριστός» καταγράφονται ως αιτιολογία για καούν άνθρωποι, να σκλαβωθούν παιδιά, να ξεριζωθούν πληθυσμοί ή να οδηγηθούν στους θαλάμους αερίων.


Σήμερα στην Ευρώπη ζούνε 10-12.000.000 τσιγγάνοι. Οι μεγαλύτεροι τσιγγάνικοι πληθυσμοί ζούνε στην Ρουμανία (κοντά δύο εκατομμύρια), στην Ουγγαρία (περισσότεροι από ένα εκατομμύριο), στην Ιβηρική (περίπου ένα εκατομμύριο), στην Τουρκία και εν γένει στα Βαλκάνια, στην Τσεχία, στη Σλοβακία, στις Δημοκρατίες του Καυκάσου.
Μιλούνε την ίδια προφορική γλώσσα, την ρομανί, όπως την λένε οι γλωσσολόγοι (που εδώ και εκατό χρόνια κάνουν προσπάθεια για την γραπτή καταγραφή της), και είτε είναι Χριστιανοί είτε Μουσουλμάνοι (συνήθως αποκτούνε το θρήσκευμα του τόπου όπου ζούνε) επί της ουσίας λατρεύουν τον Άη Γιώργη σε μια παγανιστική μυσταγωγία της άνοιξης που κλείνει τον κύκλο του χρόνου και ακυρώνει τον θάνατο και τον φόβο του θανάτου είναι το γνωστό σε όλους σας Εντερλέζι.




Σήμερα οι τσιγγάνοι της Ευρώπης διώκονται: τώρα δεν υπάρχουν στους νόμους των κρατών της ρητές διατάξεις που να τους θεωρούν επικίνδυνη φύρα, όπως υπήρχαν για αιώνες σε όλα σχεδόν τα βασίλεια της Ευρώπης, με αποκορύφωμα την καθολική Ισπανία και την ναζιστική Γερμανία, υπάρχουν όμως οι περίφημες «τοπικές κοινωνίες» που γυρεύουν με κάθε τρόπο να τους αφανίσουν.
Σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης (Πράγα, Βουδαπέστη, Βερολίνο, Μόναχο, Βουκουρέστι, Παρίσι, Μασσαλία, Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Βαλένθια, Σεβίλλη, Μιλάνο) έχουν δημιουργηθεί παραγκουπόλεις εκτός του αστικού ιστού που κατοικούνται από μετανάστες και σκηνίτες τσιγγάνους.
Τα βράδια νεοφασιστικές οργανώσεις κάνουν επιδρομές εναντίων αυτών των πληθυσμών, τους τρομοκρατούν, τους καίνε τα σπίτια τους, ενώ οι καθώς πρέπει δημοτικοί άρχοντες ψηφίζουν διατάγματα διωγμού των τσιγγάνων από τα όρια των πόλεων τους για να μην υποβαθμιστεί η περιοχή τους.
Οι τσιγγάνοι ανήκουν πια στο επικίνδυνο περιθώριο των φτωχών, ανέργων, αποκλεισμένων από το σχολείο, απελπισμένων, το περιθώριο που όλοι αποστρέφονται.





Στην Ελλάδα σήμερα ζούνε 250.000 τσιγγάνοι οι μισοί από αυτούς είναι εγκατεστημένοι και σχετικά ενταγμένοι στον κοινωνικό ιστό, δηλαδή έχουν δουλειά και έχουν συμμετοχή τουλάχιστον στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνοικία της Αγίας Βαρβάρας των Αθηνών).
Οι άλλοι μισοί τσιγγάνοι της Ελλάδας (περίπου 100.000 έως 120.000 άνθρωποι) είναι σκηνίτες και ζουν διασκορπισμένοι σε 70 περίπου καταυλισμούς: Αλάν Κόγιου της Κομοτηνής, Ασπρόπυργος, Χωματερή των Λιοσίων, Μενίδι, Ζεφύρι, Χαλάνδρι, Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης, Ριγανόκαμπος Πάτρας, Τρίπολη, Νέα Κίος, Καλαμάτα, Καρδίτσα, Σοφάδες, Ρόδος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Νέα Ιωνία Βόλου, Σέρρες, Δράμα, Διδυμότειχο, Παραλίμνη Ιωαννίνων, Πρέβεζα, Άρτα και αλλού.


Απόσπασμα από ομιλία του Θανάση Τριαρίδη στο Τεχνικό-Επαγγελματικό Λύκειο Πυλαίας, σε εκδήλωση ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία.

Όλη η ομιλία: http://www.sep.org.gr/forum/viewtopic.php?p=13101&sid=e0160df7ae8d863a86ec8ceee35a30cd

Πηγή: Θανάσης Τριαρίδης, "Σημειώσεις για το τρεμάμενο σώμα", εκδόσεις "Τυπωθήτω", σελ.75-78.


Πληροφορίες για το "Ederlezi", από το blog της Ergotelina: http://ergotelina.blogspot.com/2007/05/ederlezi-in-collages.html






Πληροφορίες για το βιβλίο: http://www.dardanosnet.gr/home/book-details.php?id=1320

Κυριακή 18 Αυγούστου 2013

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

του Βασίλη Ραφαηλίδη*

Ο Paul Porter [1]
Την 12η Μαρτίου 1947 εξαγγέλλεται το περίφημο "δόγμα Τρούμαν". Ήτοι, το επίσημο πέρασμα της σκυτάλης, αν προτιμάτε του μαστιγίου, απ'τους Άγγλους στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί και όχι οι Άγγλοι δεσμεύονται τώρα να καλύψουν τα έξοδα για τη διεξαγωγή του πολέμου κατά του Δημ.Στρατού, και γενικότερα να προστατεύσουν την Ελλάδα. Με έναν όρο: να μην μπλέκονται οι Έλληνες στα ποδάρια τους.
Ο Στέφανος Στεφανόπουλος, υπουργός Συντονισμού τότε, όταν πήγε να πει κάτι μια μέρα στον πρώτο Αμερικανό τοποτηρητή Πωλ Πόρτερ έφαγε μία σφαλιάρα, για την οποία ακόμα μιλάει η γερασμένη σήμερα κοσμική Αθήνα. Λίγες μέρες μετά την απολύτως βεβαιωμένη σφαλιάρα, που θα αποχτήσει και σημασία συμβολική, ο Στεφανόπουλος θα κάνει δώρο στην κυρία Πόρτερ ένα βαρύτιμο περιδέραιο, για να ζητήσει εμπράκτως συγνώμην από τον Αμερικανό που τον θύμωσε τόσο, ώστε να υποχρεωθεί να τον δείρει! Κάποιος είπε ευφυώς πως οι Άγγλοι έκαμναν τις δουλειές τους με νυστέρι και οι Αμερικανοί με σφυρί. Σβουν, και η κεφάλα του Στεφανόπουλου δέχεται μια αμερικάνικη βοήθεια, μα τι βοήθεια. Δεν έγινε γνωστό αν τον «πήδηξαν» κι όλας οι Αμερικανοί.


Η έκθεση Πόρτερ [2]

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

Το χαστούκι που έφαγε ο Στέφανος Στεφανόπουλος από τον Αμερικανό τοποτηρητή Πόρτερ, από μεν τη Δεξιά πέρασε στο ντούκου, που λέμε, από δε την Αριστερά ερμηνεύτηκε σαν έλλειψη εθνικής αξιοπρέπειας από τη μεριά ενός Έλληνα, λες και τώρα μόλις διαπίστωνε η ελληνική Αριστερά πως η Δεξιά και η αξιοπρέπεια είναι έννοιες αλληλοαποκλειόμενες. Εγώ πιστεύω πως ο Στεφανόπουλος έπρεπε να φάει αμερικάνικο ξύλο με το τουλούμι κι ότι μια σφαλιάρα μόνο είναι σχεδόν χάδι. Σίγουρα, ο οργισμένος Αμερικανός δεν οργίστηκε έτσι στα καλά καθούμενα. Διαβάστε μια αναφορά του [3] και θα καταλάβετε τι θέλω να πω: 
“Υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία στο βιοτικό επίπεδο και τα εισοδήματα στην Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, βιομήχανοι, έμποροι, κερδοσκόποι και μαυραγορίτες διάγουν εν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνηση το αντιμετώπισε αποτελεσματικά. Στο μεταξύ οι λαϊκές μάζες περνούν μια άθλια ζωή. Οι κερδίζοντες είναι σχετικά λίγοι τον αριθμό και ο συνολικός πλούτος τους περιερχόμενος εις το σύνoλο του πληθυσμού, ελάχιστη βελτίωση των γενικών συνθηκών θα επέτρεπε. Αλλά ο πολυτελής τρόπος της ζωής τους εν μέσω της πτωχείας συντείνει στο να εξοργίζει τις μάζες και να υπογραμμίζει τη δυστυχία των φτωχών.[...] Ουδέν μέτρον ελήφθη από της απελευθερώσεως για να δοθεί χρήσιμη εργασία εις τους δυνάμενους να εργαστούν από το ευρύ στρώμα του πληθυσμού". 
Και σε ένα άλλο κείμενό του, δημοσιευμένο σε αμερικάνικο περιοδικό, ο σβουρήξας την σβουριχτή στο Στεφανόπουλο, γράφει: “Η κλίκα αυτή είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί με κάθε μέσο τα οικονομικά της συμφέροντα και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι μπορεί να στοιχίσει αυτό στην οικονομία της χώρας. Τα μέλη αυτής της κλίκας επιθυμούν να διατηρήσουν άθικτο το φορολογικό σύστημα που τους ευνοεί με αληθινά σκανδαλώδη τρόπο. Αντιτίθενται στο έλεγχο του συναλλάγματος γιατί αυτό θα τους εμποδίσει να εξάγουν τα κέρδη τους στις Τράπεζες του Καΐρου και της Αργεντινής. Δεν διανοήθηκαν ποτέ να επενδύσουν τα κέρδη τους στη δική τους χώρα για να βοηθήσουν την αναστήλωση της Εθνικής οικονομίας”.
Λόγια καθαρά και σταράτα, και πάρα πολύ αμερικάνικα, απολύτως ταιριαχτά και με το γράμμα και το πνεύμα της αμερικάνικης Δημοκρατίας, που ήρθε να σώσει, ποιους; Τους αιώνιους κομπραδόρους και τους παρακεντέδες που εκπροσωπεί ο Μάξιμος, ο Στεφανόπουλος και σήμερα οι πολιτικοί και οικονομικοί τους απόγονοι. Λες και ο Πόρτερ έγραψε χτες τα παραπάνω κείμενα, λες και τον ακούω να σχολιάζει τους σημερινούς Έλληνες και τις σημερινές κυβερνήσεις τους. Τι άλλαξε, λοιπόν, με την αμερικάνικη βοήθεια που εισηγείται το δόγμα Τρούμαν; Βοήθεια οι Αμερικανοί έδωσαν και στους Γερμανούς και σ' όλη την Ευρώπη. Γιατί αυτοί πρόκοψαν με την αμερικανική βοήθεια και μεις όχι;
Ο Πόρτερ ξέρει πως η αμερικάνικη βοήθεια πέφτει στη μαύρη τρύπα της ελληνικής τσέπης και γι'αυτό ακριβώς δέρνει τον Στεφανόπουλο.
Λυπάμαι που δεν ήμουν και γω εκεί για να δώσω μερικές στον Στεφανόπουλο και στην κάθε στεφανοπουλίζουσα πουλάδα. Κι ύστερα μου μιλάτε για εθνική αξιοπρέπεια. Σα δεν ντρεπόμαστε!

* Βασίλης Ραφαηλίδης, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830-1974, εκδ. του εικοστού πρώτου, Αθήνα η'έκδ.2001 (α' έκδ.1993), σσ.228-9.

________

[1] Πηγή φωτογραφίας: http://www.broadcastpioneers.com/newsletter/1945.html
[2] Εφημερίδα "Ελευθερία", "η έκθεση Πόρτμαν, Β'μέρος): 9.5.1947, σ.3.
Για καλύτερη ανάλυση δείτε εδώ (ψηφιακή συλλογή εφημερίδων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος) : http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=9&db=5&da=1947
Α' μέρος, εφημ. "Ελευθερία", 2.5.1947, σ.1 και 4: 
Γ'μέρος, εφημ. "Ελευθερία", 10.5.1947, σ.3: 
[2] Ο Πωλ Πόρτερ ήλθε στην Ελλάδα στις 18 Ιανουαρίου του 1947, ομολογουμένως σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική κατάσταση, στην οποία είχε περιέλθει τότε η χώρα. Μέσα σε έξι ημέρες παραιτήθηκε η τότε κυβέρνηση, μετά από μακρά απεργία 6 ημερών των δημοσίων υπαλλήλων, και ανέλαβε την πρωθυπουργία ο εξωκοινοβουλευτικός τραπεζίτης Δημήτριος Μάξιμος σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού (Κυβέρνηση Δημητρίου Μαξίμου 1947). Ο Πωλ Πόρτερ, εξετάζοντας την τότε ελληνική δημοσιονομική κατάσταση, συνέταξε στις 14 Φεβρουαρίου σχετική έκθεση με προτάσεις-εισηγήσεις για άμεση αναπροσαρμογή προς βελτίωση, την οποία και υπέβαλε προς τον τότε υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουίλλιαμ Λ. Κλέιτον. Την ίδια έκθεση υπέβαλε αργότερα στο Κογκρέσο στις 28 Μαρτίου, όπου και ο ίδιος την παρουσίασε και την ανέλυσε, παρότι είχε ανακοινωθεί επίσημα ένα δεκαπενθήμερο πριν η εφαρμογή του Δόγματος Τρούμαν για την Ελλάδα. Πηγή: έκθεση Πόρτερ/wikipedia.



Παρασκευή 26 Ιουλίου 2013

Ε.Δ.Α. (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά)



του Βασίλη Ραφαηλίδη

       Στις 3 Αυγούστου 1951 ιδρύεται η ΕΔΑ με πρωτοβουλία του ΚΚΕ αλλά και των φιλοκομουνιστών και σοσιαλιστών Μιχάλη Κύρκου, Γιάννη Πασαλίδη, Ρούσσου Κούνδουρου και πολλών άλλων προοδευτικών ανθρώπων, που προσπαθούν να καλύψουν την ανάγκη για ένα αριστερό κόμμα, ύστερα από την ήττα του ΚΚΕ[1].
Κατά κάποιον τρόπο, η ΕΔΑ είναι μία προσπάθεια ανασύστασης του παλιού ΕΑΜ αλλά όχι αποκλειστικά με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, όπως είχε γίνει τότε. Κι αυτό το χάσιμο της αποκλειστικότητας είναι που ενοχλεί τον Ζαχαριάδη. Ο οποίος, απ' το ραδιόφωνό του, αρχίζει μια ηλίθια εκστρατεία συκοφάντησης του Μιχ.Κύρκου και κυρίως του Γ. Πασαλίδη. Που μενσεβίκο τον ανεβάζει, προδότη τον κατεβάζει. Όσο για τον Ρούσσο Κούνδουρο, αδερφό του Νίκου, που αργότερα θα γίνει πάρα πολύ γνωστός σαν ντοκιμαντερίστας και άνθρωπος του ραδιοφώνου, έναν απ'τους πρώτους που κινήθηκαν για τη δημιουργία του νέου κόμματος, αυτόν θα καταφέρει να τον εξοντώσει πολύ εύκολα. Είναι γιος του Σήφη Κούνδουρου, φίλου του Ελ.Βενιζέλου, και άρα εξ ορισμού ύποπτος.



        Έτσι, το νέο αριστερό κόμμα στερείται τις πολύτιμες υπηρεσίες ενός ανθρώπου με εκπληχτικές οργανωτικές ικανότητες. Κι ο Ρούσσος Κούνδουρος, από οργανωτής κομμάτων θα γίνει οργανωτής Κινηματογραφικών Λεσχών και ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών! 
Το ΚΚΕ προσπαθεί να ελέγξει την νεαρή ΕΔΑ με τον δεύτερο παράνομο μηχανισμό, τον περισσότερο αθώο, ας τον πούμε έτσι. Αλλά δεν τα καταφέρνει και τόσο καλά. Και σαν αντίδοτο στην ΕΔΑ, ιδρύει την ΕΛΑ (Ένωση Λαϊκού Αγώνα), με στελέχη που βρίσκονται στις φυλακές! Αν είναι δυνατόν! Πάντως, στην ΕΔΑ μετέχει δραστήρια το ΚΚΕ. Αλλά με επιφυλάξεις και με πολλή γκρίνια για τους σοσιαλιστές που είχαν την πρωτοβουλία της ίδρυσής της[2].


___________________

[1] Η ΕΔΑ ιδρύθηκε σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση στις 3 Αυγούστου του 1951 σαν συνασπισμός κομμάτων της αριστεράς, με την πρωτοβουλία του εκτός νόμου τότε τελούντος Κ.Κ.Ε., με πρόεδρο τον Ιωάννη Πασαλίδη.
Την ιδρυτική διακήρυξή της υπέγραψαν μικρά αριστερά κόμματα που ήταν νόμιμα εκείνη την περίοδο: το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας του Ι. Πασαλίδη, ο Δημοκρατικός Συναγερμός, το Κόμμα Αριστερών Φιλελευθέρων των Νεόκοσμου Γρηγοριάδη και Σταμ. Χατζημπέη, και το Δημοκρατικό Ριζοσπαστικό Κόμμα του Μιχαήλ Κύρκου.[1] Ο βασικός κορμός των στελεχών της ήταν μέλη του Κ.Κ.Ε., το οποίο είχε τεθεί εκτός νόμου από το 1947, όπως και οι Εμμ. Πρωιμάκης και οι στρατηγοί Σαράφης, Χατζημιχάλης και Αυγερόπουλος (πηγή: wikipedia).
[2] Βασίλης Ραφαηλίδης,  Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830-1974, Αθήνα 2001 (η' έκδ.), σσ.303-4.

Δευτέρα 10 Ιουνίου 2013

Οι ένδοξοι πρόγονοι

Χαρακτηριστικά δείγματα Βαλκανίων κακομοίρηδων που παριστάνουν τους Άριους
"Μόνο όταν ζεις έξω από την Ελλάδα καταλαβαίνεις πως είσαι Έλληνας.
Για να ξεχάσεις πως είσαι Έλληνας αρκεί να επιστρέψεις στην Ελλάδα.
Αν δεν βγεις ποτέ από την Ελλάδα και δεν αποκτήσεις μέτρα συγκρίσεως, είτε προς τα κάτω είτε προς τα πάνω της κλίμακας, τότε δύο τινά είναι δυνατό να σου συμβούν: είτε ως γνήσιος βλαξ να πιστέψεις πως είσαι γνήσιος απόγονος ενδόξων προγόνων, προκειμένου να αντέξεις την υπανάπτυξή σου, είτε να αφεθείς στον πλήρη εκβαρβαρισμό, όπως οι κάτοικοι του νοτιότατου άκρου της Βαλκανικής" (Βασίλης Ραφαηλίδης, Μνημόσυνο για έναν ημιτελή θάνατο, Αθήνα 1992, σ.336).

Τετάρτη 15 Μαΐου 2013

Η κωμικοτραγική ιστορία που επαναλαμβάνεται σαν φάρσα...


"Στις 6 Απριλίου 1950 δημοσιεύεται στην εφημερίδα "το Βήμα" η μετάφραση ενός κειμένου του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζόζεφ Χάρισον, που πρωτοδημοσιεύτηκε στο "Κρίστιαν Σάινς Μόνιτορ", και κανενός το αυτί δεν ιδρώνει. Όλοι είναι απασχολημένοι με την ανοικοδόμηση της Ελλάδας. Δηλαδή με τη μάσα.
Ιδού ένα απόσπασμα, που διατηρεί πάντα την επικαιρότητά του, αφού η Ελλάδα, όσο υπάρχουν δάνεια, θα ξηλώνεται και θα ράβεται αενάως:

«Το πρώτον µέτρον που πρέπει να ληφθή είναι να ευρεθούν µέσα όπως καµφθή ο αληθώς αρπακτικός εγωϊσµός των ανθρώπων των Αθηνών. Ούτοι αποτελούνται από 5.000 περίπου πολιτικούς, βιοµηχάνους και εισαγωγείς οι οποίοι κυβερνούν την χώραν και οι οποίοι εκ συστήµατος και µε αναισθησίαν αποµυζούν τον πλούτον της χώρας, είτε αυτός παράγεται εντός αυτής, είτε στέλλεται από τας ΗΠΑ (σ.σ.Σχέδιο Μάρσαλ). Αυτοί είναι οι άνθρωποι οι οποίοι υπενόµευσαν την προσπάθειαν της κυβερνήσεως χρησιµοποιούντες εις τα αυτοκίνητά των την βενζίνην την προοριζοµένην δια τα τρακτέρ που χρειάζονταν δια την παραγωγήν των τροφίµων εις την Ελλάδα. Αυτοί είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι εκραύγαζαν πατριωτικά συνθήµατα, ενώ ηρνούντο να πληρώσουν φόρους ή να συµµετάσχουν εις τα απωλείας που απαιτούσε η νίκη και οι οποίοι είχαν καταθέσει τα χρήµατά των εις τραπέζας της Ν. Υόρκης, της Αιγύπτου και της Ελβετίας». 

Οι μεγάλες κομπίνες αυτή την εποχή, αλλά όχι μόνο αυτή, γίνονται διά των εργολάβων, που τους περικυκλώνει ένα τεράστιο σμήνος αρπακτικών που φτάνουν μέχρι τα πολύ υψηλά κλιμάκια. Και είναι φυσικό οι εργολάβοι, τούτα τα σύμβολα της εθνικής κλοπής, να είναι το κέντρο της προσοχής όλων των κοράκων. Διότι η χώρα ανοικοδομείται! Και πως να ανοικοδομηθεί χωρίς εργολάβους; Τη δεκαετία του '50 η Ελλάδα έχει γεμίσει εργολάβους δημοσίων έργων. Και όλοι, όπως πάντα, κυνηγούν μετά μανίας τα μεγάλα έργα οδοποιίας. Αυτά έχουν τα πολλά λεφτά. Όχι μόνο από την κλασική νόθευση των υλικών, αλλά κυρίως από το αόρατο στένεμα του δρόμου.
Τώρα ξέρετε γιατί η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει. Διότι τρώει. Τα δάνεια. Διά των εργολάβων" (Βασίλης Ραφαηλίδης, Ιστορία (κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού Κράτους, 1830-1974, εκδ.21ου, έκδ.η', Αθήνα 2001, σσ.289-90).


Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

Εδωδιμοπωλείον η Χρυσή Αυγή.




- Καλημέρα. Έχετε τρόφιμα;
- Ναι. Είσαι Έλληνας;
- Δεν υπάρχει Ιουδαίος και Έλληνας, δεν υπάρχει δούλος και ελεύθερος, δεν υπάρχει άντρας και γυναίκα... (Προς Γαλάτας Επιστολή Απ.Παύλου, 3,28) .
- Ποιος είσαι ρε;
- Ονομάζομαι Ιησούς. Είμαι εβραίος.
-  Χάσου από δω ρε. Είναι μόνο για Έλληνες λέμε.

....

- Καλημέρα. Πεινάω. Έχετε κάτι;
- Ναι, μοιράζουμε τρόφιμα. Είσαι Έλληνας;
- Όχι. Ονομάζομαι Λόρδος Βύρων, είμαι Άγγλος αλλά λατρεύω τη χώρα σας. Πέθανα γι'αυτήν πριν χρόνια.
- Ουστ από δω μωρή αδερφάρα Εγγλέζε.

...

- Γεια σας. Είμαστε ρακένδυτοι, πεινάμε πολύ, είμαστε αποκαμωμένοι.
- Τι θέλετε όλοι εσείς εδώ ρε; Είστε Έλληνες;
- Όχι κύριε. Είμαστε ξένοι. Γάλλοι, Γερμανοί, Ιταλοί, Πολωνοί, Σουηδοί. Είμαστε το τάγμα των Φιλελλήνων. Πολεμήσαμε για την Ελλάδα το 21, στη μάχη του Πέτα, στο Κομπότι. Σκοτωθήκαμε για την Ελλάδα.  Υπάρχει μνημείο για μας στην πλατεία του Ναυπλίου. Να κι εδώ δίπλα στο Σύνταγμα υπάρχει οδός αφιερωμένη σε μας. Φιλελλήνων λέγεται.
-  Να πάτε στο διάολο ρε.  Εδώ είναι μόνο για Έλληνες. Στα τσακίδια  ρε.
-          Μας συγχωρείτε . Είμαστε λαβωμένοι, γεμάτοι αίματα και χώματα ελληνικά πάνω μας.  Πεινάμε και διψάμε.
-          Τι είστε εσείς ρε αράπηδες και ξένοι!
-          Είμαστε  Άγγλοι, Νεοζηλανδοί, Αυστραλοί, Ινδοί και Πακιστανοί. Πολεμήσαμε εδώ τους ναζί,  βοηθήσαμε την Ελλάδα στον αγώνα κατά των Γερμανών. Μας έκρυβαν οι Έλληνες, μας έδιναν φαγητό και νερό. Εσείς τι είστε με ξυρισμένα κεφάλια και μαύρες μπλούζες;
-          Εμείς δίνουμε φαγητά μόνο για Έλληνες. Φύγετε από δω γαμημένοι αράπηδες. Έξω οι  ξένοι λέμε.

….

-          Μιρμενγκιές (καλημέρα).
-          Τι θες ρε βλάκα;
-          Μπούκ, ούγι (ψωμί, νερό).
-          Φύγε από δω ρε καργιόλη ξένε.
-          Είμαι ο Μάρκος Μπότσαρης κύριε. Μιλώ αρβανίτικα, τη γλώσσα των ηρώων της Επανάστασης. Τη γλώσσα της Μπουμπουλίνας, του Κριεζιώτη, του Ανδρέα Μιαούλη.
-          Εξαφανίσου από δω ρε ηλίθιε. Οι Έλληνες μόνο ελληνικά μιλάνε. Κωλοαλβανέ γαμώ το σπίτι σου.

-          Χαίρετε. Έχετε λίγο φαγητό για έναν γέροντα;
-          Είσαι  Έλληνας;
-       Σωκράτης ονομάζομαι κύριε. Δεν είμαι Αθηναίος, ούτε Έλληνας πολίτης, αλλά πολίτης του κόσμου (Πλούταρχος, Ηθικά, τόμ.15).
-          Άει στο διάολο ρε κωλόγερε συριζαίε. Χάσου από δω. Εδώ είναι μόνο για Έλληνες.


-          Συγγνώμη…
-          Πάλι εδώ ρε αδερφάρα Εβραίε; Δεν σου είπα να φύγεις από δω;
-          Φύγετε  από μένα εσείς οι καταραμένοι, στη φωτιά την αιώνια, που έχει ετοιμαστεί για το  διάβολο και τους αγγέλους του. Γιατί πείνασα, και δε μου δώσατε να φάω, δίψασα, και δε μου  δώσατε να πιω,   ξένος ήμουν,  και  δε με περιμαζέψατε, γυμνός ήμουν, και  δε με ντύσατε, άρρωστος  και  στη  φυλακή,  και  δε  με  επισκεφτήκατε [Κατά Ματθαίον, 25.31 (41-43)].
-          Άντε ρε βλάκα φύγε από δω. Άντε μπράβο.

-          Καλημέρα.  Πεινάμε. Έχετε κάτι να μας δώσετε;
-          Είστε Έλληνες ρε;
-          Ναι κύριε. Όλοι είμαστε Έλληνες. Εγώ ονομάζομαι Εφιάλτης.  Ο κύριος δίπλα μου είναι ο Νενέκος. Πιο δίπλα ο Τσολάκογλου, ο Ράλλης, ο Λογοθετόπουλος.  Παραδίπλα ο Πήλιος Γούσης.
-          Κι εσείς εκεί τι είστε ρε;
-          Κι εμείς Έλληνες.  Συνεργάτες των Γερμανών στην Κατοχή, ταγματασφαλίτες και χίτες. Εκτελέσαμε πολλούς Έλληνες αγωνιστές, κάψαμε χωριά και υπηρετήσαμε τις δυνάμεις Κατοχής.
-          Άντε επιτέλους ρε πούστη. Επιτέλους Έλληνες! Ηλία έλα δω ρε. Επιτέλους ήρθαν Έλληνες γαμώ το. Άντε και πήξαμε με τον κάθε βλάκα ξένο που ερχόταν εδώ και ζήταγε να φάει. Κοπιάστε συμπατριώτες να φάμε. Κοπιάστε. Αίμα τιμή ρε…

Κυριακή 21 Απριλίου 2013

Θέλεις Παπαδόπουλο μαλάκα;



Untitled-1 copy

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Εν έτει 2012, διαπιστώνεται για µια ακόµη φορά πως, δυστυχώς, οι νόµοι της φυσικής δεν ισχύουν για τον Μαλάκα. Κι έτσι, µόλις 38 έτη µετά την πτώση της τελευταίας εν Ελλάδι δικτατορίας, διαβάζουμε σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων για «το πραξικόπημα που δεν έγινε» (εφημερίδα Το Βήμα), ή για την ανάγκη «να βγει ο στρατός στο δρόμο»(εφημερίδα Πρώτο Θέμα)πράγμα που ούτε λίγο ούτε πολύ έχει γίνει, καθώς στις τελευταίες στρατιωτικές παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου φήμες κάνουν λόγο για την χρήση του στρατού σε περίπτωση που η αστυνομία δεν καταφέρει να καταστείλει διαδηλώσεις, αλλά και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της Γερμανίας Καγκελαρίου, Α.Μέρκελ, σε διάφορες φωτογραφίες που αναπαράγονται εντός των ιστοτόπων κοινωνικής δικτύωσης, στρατιωτικοί με αυτόματα εμφανίζονται να αντικαθιστούν τον ρόλο της αστυνομίας. Ακούμε συχνά για τα «παραμύθια του Πολυτεχνείου» (δήλωση του βουλευτή Άδωνι Γεωργιάδη) που µάλιστα στη σηµερινή συγκυρία βρίσκουν υποστηρικτές σε ένα διευρυνόμενο (ευτυχώς μειοψηφικό) μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Το κλισέ «ένας Παπαδόπουλος µας χρειάζεται» είχαµε συνηθίσει να το ακούµε από γραφικούς παππούδες που νοσταλγούσαν τις µέρες που ήταν είτε ρουφιάνοι, είτε βασανιστές, είτε ευνοούµενοι µε διάφορους τρόπους (όπως θα δούµε παρακάτω) από το στρατιωτικό καθεστώς. Κανείς δεν έδινε σηµασία, είτε διότι οι ιστορικές µνήµες της οδυνηρής επταετίας ήταν πρόσφατες, είτε διότι η µετέπειτα κοινοβουλευτική δηµοκρατία άνοιξε τον κρατικό µπουφέ για µεγάλο µέρος του πληθυσµού, δηµιουργώντας το ολοδικό της πελατειακό κράτος, διεφθαρµένων υπερκαταναλωτών και χειροκροτητών ψηφοφόρων.
Με την οικονοµική (και όχι μόνο) κρίση, όµως, η απαθής ελληνική κοινωνία ξεβρακώθηκε, αποκαλύπτοντας την πνευµατική και πολιτισµική της γύµνια στον εαυτό της. Το προαναφερθέν κλισέ έγινε για κάποιους «Χρυσή Αυγή που σας χρειάζεται», ο άλλοτε γραφικός Χριστιανικός όχλος αποκτά πλάτες με την βοήθεια της ναζιστικής αυτής γκρούπας, επιχειρώντας να λιντσάρει τους ηθοποιούς του Corpus Cristi για λόγους «βλασφημίας» (όπως ακριβώς συμβαίνει και σε πολλές θεοκρατικές κοινωνίες). Η συγκέντρωση µεγάλου αριθµού µεταναστών στα αστικά κέντρα, σε συνδυασμό  µε την τεράστια ανεργία, η αύξηση της εγκληµατικότητας ως συνέπειας της  ανέχειας και της ανισότητας, και την προσεκτική ρατσιστική προπαγάνδα  των ΜΜΕ (που τώρα παρουσιάζονται δήθεν “έκπληκτα” µε την άνοδο του  φασισµού) εδώ και αρκετά χρόνια σε συνεργασία µε τους τηλεµαϊντανούς του  ΛΑ.ΟΣ (που τώρα μεταπήδησαν στην κυβερνώσα ακρο(κεντρο)δεξιά παράταξη),  οδήγησε ένα σηµαντικό πληθυσµό νέων, ως επί το πλείστον, ανθρώπων στις  αγκάλες του έως τότε αφανούς από την κεντρική πολιτική σκηνή,  νεοναζιστικού μορφώματος. Έτσι, μετανάστες μαχαιρώνονται καθημερινά από ακροδεξιά κακοποιά στοιχεία, υπό την ανοχή της αστυνομίας, οι συνωμοσιολόγοι δημαγωγοί αποκτούν όλο και περισσότερους οπαδούς, την ίδια στιγμή που άνθρωποι αυτοκτονούν ο ένας μετά τον άλλον, μην μπορώντας να αντέξουν τα αβάσταχτα χρέη.
Κάποιοι άλλοι (πιο ισχυροί), όμως, αυτο-αποκαλούμενοι πραγματιστές ή ρεαλιστές βρήκαν την ευκαιρία να βαφτίσουν ως ρεαλιστική και σίγουρη επιλογή τον συμβιβασμό με την μιζέρια και την εξαθλίωση επιστρέφοντας, παράλληλα, στην ιστορικά οικεία «θεωρία των άκρων», σύμφωνα με την οποία οι κοινωνικοί αγωνιστές εξισώνονται με τις ακροδεξιές οργανώσεις και βαφτίζεται ως απειλή για την κοινωνία και τους «δημοκρατικούς» της θεσμούς: δεν μας ξεκαθάρισαν βέβαια, (ποιοί είναι αυτοί οι δημοκρατικοί θεσμοί οι οποίοι σώπασαν κατά τη διάρκεια του κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος του Λουκά Παπαδήμου[1]). Έτσι, το Κράτος και οι μηχανισμοί εξουσίας που διαθέτει στο οπλοστάσιο του, βρήκαν το κατάλληλο όπλο ώστε α) να διαιρέσουν την ήδη διαιρεμένη κοινωνία, καλλιεργώντας εμφυλιοπολεμικό κλίμα, β) να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από τα πραγματικά συστημικά προβλήματα στα απλά συμπτώματα της καπιταλιστικής κρίσης, και γ) να προβάλλουν την απειλή της πολιτικής σταθερότητας και ομαλότητας, ώστε να σπείρουν τον φόβο και την ανησυχία.
Έτσι, ο αγαπηµένος µας Μαλάκας παράλληλα µε την δήθεν εξυψωµένη, λόγω κρίσης πάντα, εθνική του περηφάνια, γίνεται ταυτόχρονα και νοσταλγός  της δικτατορίας  του Παπαδόπουλου, ή του Μεταξά (χωρίς, ωστόσο, κανείς να τον εμποδίζει να μεταναστεύσει σε μια χώρα που ένα τέτοιο καθεστώς έχει εδραιωθεί), αναπαράγοντας τις ψευδολογίες των φασιστολογίων που έχουν κατακλύσει το διαδικτυακό χώρο, χωρίς να αναζητήσει φυσικά πηγές και χωρίς να αναπτύξει έστω στο ελάχιστο την κριτική ιστορική γνώση, εξαργυρώνοντας µε χουντολαγνεία την χρόνια αποπολιτικοποίηση του. Η µπροσούρα, λοιπόν, αυτή απευθύνεται κυρίως στον Μαλάκα, και έχει ως βασικό της στόχο να αποτελέσει σηµείο προβληµατισµού γι’ αυτόν, και όχι προϊόν εκ νέου αναπαραγωγής και παπαγαλισµού επιχειρηµάτων.
Ο ΜΑΖΑΝΘΡΩΠΟΣ
Τα απολυταρχικά καθεστώτα δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς την κοινωνία αυτή που θα στηρίξει τον ολοκληρωτισμό. Ο Χίτλερ, σε ομιλία του προς τα S.A είπε: «Ό,τι είσαστε, το είσαστε χάρη σ’ εμένα. Ό,τι είμαι, το είμαι χάρη σ’εσάς και μόνο». Ο ανθρωπολογικός τύπος που συμβάλει περισσότερο στην κυριαρχία και διαιώνιση των ολοκληρωτικών καθεστώτων, δεν είναι τόσο αυτός του κτήνους του βασανιστή ή του χαφιέ, αλλά ο μαζάνθρωπος, βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι ο εθισμός στο lifestyle, στην εύκολη και ανέμελη ζωή, στο θέαμα και η απομόνωση ή έλλειψη φυσιολογικών κοινωνικών σχέσεων. Οι φασιστική δικτατορία του Μουσολίνι, τα στρατιωτικά καθεστώτα του Σαλαζάρ, του Πινοσέτ και του Παπαδόπουλου βάσιζαν την κυριαρχία τους όχι μόνο στις διώξεις των πολιτικών τους αντιπάλων, αλλά στην καλλιέργεια ενός ξένιαστου lifestyle, μιας συνεχόμενης και επαναλαμβανόμενης εικόνας μιας ατέλειωτου πανηγυριού, σαν να πρόκειται για το ακριβό περιτύλιγμα ενός  χαλασμένου προϊόντος, μια βιτρίνα που κρύβει τις πληγές μιας κοινωνίας  που αιμορραγεί αλλά όντας υπνωτισμένη από τα καταναλωτικά ναρκωτικά. Προκειμένου να καταλάβουμε καλύτερα, θα πρέπει να θυμηθούμε αρχικά την ταινία Roma  του Φεντερίκο Φελίνι, που απεικονίζει την ζωή των Ιταλών κάτω από το  φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι, κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Φελίνι περιγράφει με απόλυτη ακρίβεια το πρώτο βασικό στοιχείο που  συναντά κανείς στον φασισμό: η υλιστική ζωή, η πληθώρα των απολαύσεων  και οι θεατρικές επιθεωρήσεις μας δίνουν την εντύπωση ότι οι άνθρωποι κάτω από ένα τέτοιο καθεστώς ζουν ευχάριστα. Η κρατική βία και οι  διώξεις έρχονται σε δεύτερη μοίρα και συχνά δεν αγγίζουν τον όχλο ο οποίος έχει κυριολεκτικά παραλύσει (γι’ αυτό και άλλωστε είναι όχλος και  όχι πια πολίτες) μέσα σ’ ένα βαθύ κλίμα απο-πολιτικοποίησης, απάθειας ή  στείρας αναπαραγωγής κρατικής προπαγάνδας. (Η απο-πολιτικοποίηση  αποτελεί βασικό στοιχείο που οδηγεί στον ολοκληρωτισμό για την Hannah  Arendt). Τα θεάματα που τα καθεστώτα αυτά προσφέρουν είναι είτε αστείες παρωδίες δίχως πολιτικό περιεχόμενο, είτε προπαγανδιστικά show, με σκοπό να προσελκύσουν τον όχλο στο πανηγύρι του lifestyle. Οι μάζες αυτές προέρχονται από μια διάτρητη κοινωνία, στις οποίες έρχεται το εθνικιστικό συναίσθημα (ο εθνικισμός αποτελεί πάντοτε πεμπτουσία των περισσότερων στρατιωτικών καθεστώτων) να συγκολλήσει.
Η χρόνια αποπολιτικοποίηση, ο ζαμανφουτισμός, το κλείσιμο του καθενός στην ιδιωτική του σφαίρα, και η αποξένωση συνθέτουν το παζλ της κρίσης της δυτικής κοινωνίας, και της ελληνικής συμπεριλαμβανομένης. Τόση απο-πολιτικοποίηση και εθισμό στην κουλτούρα του κιτς και της ξενοιασιάς, πραγματικά θα τη ζήλευαν ακόμα και οι στρατιωτικοί δικτάτορες. Σε μια σύγχρονη Δυτική κοινωνία δεν χρειάζεται κάποιο καθεστώς να ασκήσει σωματική βία από τη στιγμή που τα ελέγχει τα Μέσα Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας, τα οποία έχουν πετύχει ν’ απομακρύνουν τον καθένα μας από την πολιτική σφαίρα, βομβαρδίζοντάς μας καθημερινά με εικόνες lifestyle, δημιουργώντας ψεύτικες ανάγκες, χτυπώντας την πιο κεντρική δομή του ανθρώπινου ενστίκτου, την ψυχή, όπως θα έλεγε και ο Φρόιντ, και ελέγχοντας τα συναισθήματα μέσα από προβαλλόμενες εικόνες, καλλιεργώντας το φαντασιακό της υπερκατανάλωσης. Έτσι το πολιτικό όν ο άνθρωπος μετατρέπεται σε μαζάνθρωπος, εθίζεται στον καταναλωτισμό και την απάθεια, αναζητώντας διεξόδους μέσα από τις διάφορες φετιχιστικές εικόνες και διαφημίσεις. Είχε άδικο, συνεπώς, ο Ουμπέρτο Έκο, όταν έλεγε πως σήμερα μόνο οι ηλίθιοι κάνουν πραξικοπήματα με τανκς, όταν υπάρχει τηλεόραση; Μιλάμε, συνεπώς, για την κρίση σαν να πρόκειται για ένα φαινόμενο των τελευταίων δύο-τριών ετών, αποφεύγοντας να εξετάσουμε τα μικρές φυσαλίδες της φούσκας που μόλις έσκασε. Η συστηματική διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων, η δημιουργία εθνικών μύθων, οι κατά καιρούς «μεγάλες ιδέες» (οι οποίες ξεκινούν από τη«πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικιά μας θα ναι» και φτάνουν στην Ευρωζώνη και τους Ολυμπιακούς Αγώνες), η διαχρονική ανευθυνότητα και υποκειμενικότητα στη διαχείριση και μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, η καλλιέργεια του πολιτισμού του σκυλάδικου, η συνολική απαξίωση της πολιτικής και η μετάλλαξη της σ’ ένα σόου τηλεκαρναβάλων, καθώς και πολλές άλλες φυσαλίδες αιωρούνται γύρω μας, καθώς εμείς συνεχίζουμε να βυθιζόμαστε όλο και πιο βαθιά στην ιδιωτική μας ζωή, αποστρεφόμενοι την συμμετοχή, την κοινωνικοποίηση και συνεχίζοντας την διαίρεση της κοινωνίας σε εκατομμύρια μικροσκοπικά «εγώ».
Όταν, όμως, έσκασε η μεγάλη φούσκα της κατανάλωσης, ο μαζάνθρωπος αυτός, ο άγνωστος μεταξύ αγνώστων, αναζητά μια νέα φούσκα για να κουρνιάσει μέσα της, να βρει την ασφάλεια που έχει χάσει, να πατήσει στη γη που έφυγε από τα πόδια του. Πώς, λοιπόν, θα αποφύγει ο μαζάνθρωπος το αυτομαστίγωμα στον οποίο καθημερινά τον καλούν η πολιτική τάξη, oι διεθνείς κι εγχώριες οικονομικές ελίτ, τα ΜΜΕ; ΄Πως θα ξεπεράσει και την ίδια του τη φυσική του ροπή προς την ιδιοτέλεια, την αδράνεια, τον φετιχισμό και την ασημαντότητα; Πώς θα απαλύνει τον πόνο της υπευθυνότητας, της αυτοκριτικής, πώς θ’ απομακρυνθεί και πάλι απ΄ τον δύσβατο δρόμο της κοινωνικής δημιουργίας που απλώνεται ανοιχτός μπροστά του; O εθνικιστικός ναρκισσισμός, και πάλι, θα του προσφέρει χείρα βοηθείας… έτσι ώστε να τον διαχωρίσει απ΄το γείτονα του, να του προσφέρει το βάθρο της (τάχα μου) φυλετικής ανωτερότητας, να δικαιολογήσει τα λάθη του παρελθόντος ρίχνοντας τις ευθύνες σε Εβραίους, ιλλουμινάτι, ψεκασμούς αεροπλάνων, μετανάστες και αριστερούς ή αναρχικούς.
Ο μαζάνθρωπος, λοιπόν, είναι εδώ. Είναι ο γείτονας με τον οποίο δεν έχουμε ανταλλάξει καλημέρα, είναι ο συνάδελφος στη δουλειά με τον οποίο δεν έχουμε πιει ποτέ ένα καφεδάκι, είναι η φουρνάρισσα την οποία δεν ρωτήσαμε ποτέ αν είναι καλά. Είναι μέσα σε σπίτι με κλειστά παντζούρια, σε αγέλαστο τραπέζι στο καφενείο, σε οθόνη υπολογιστή που μένει ανοιχτή εικοσιτετράωρα ολόκληρα. Κι όσο δεν κοινωνικοποιείται, όσο δεν ψάχνει για ζωή, τόσο η νέα φούσκα του εθνικού παραληρήματος τον παρασύρει εντός της. Ο μαζάνθρωπος δεν είναι πάντα ο Μαλάκας της ιστορίας μας. Ο Μαλάκας όμως είναι πάντα μαζάνθρωπος.
ΠΟΥΛΑ ΜΟΥ ΛΙΓΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Ο Μαλάκας της ιστορίας μας είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει ακόμη απογαλακτιστεί. Όπως στα πρώτα χρόνια της ζωής του, περίμενε το παραμύθι της μητέρας για να γλυκοκοιμηθεί, έτσι και στην ενήλικη ζωή του αναζητά το παραμύθι αυτό που θα τον κοιμίσει για τα καλά και θα τον ξεκουράσει στις αγκάλες, όχι του Μορφέα, αλλά του εκάστοτε εξουσιομανή. Τα απλοϊκά επιχειρήματα που θέτει ο Μαλάκας μας, κινούνται από το «τουλάχιστον τότε κοιμόμουν ήσυχα» και το «επί χούντας φτιάχτηκαν δρόμοι» έως το «δεν υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο». Θα επιχειρήσουμε παρακάτω, όσο πιο σύντομα γίνεται, να εκθέσουμε τα χιλιοειπωμένα παραμύθια των χουντολάγνων.
Οι νεκροί του Πολυτεχνείου
Είναι τουλάχιστον προσβολή προς τις οικογένειες ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους για τη δημοκρατία, έστω κι αν ακόμη συνεχίζεται ο αγώνας γι’ αυτή, ν’ αναφέρονται απαξιωτικά σ’ αυτούς γνωστοί τηλεμαϊντανοί βουλευτές και κάθε λογής φασιστοειδή , άνθρωποι που δεν έχουν αγωνιστεί για τίποτε απολύτως στη ζωή τους, και να τους αποκαλούν «παραμύθια». Πέραν των νεκρών, χιλιάδες αγωνιστές βασανίστηκαν, πολλοί περισσότεροι αντιμετώπισαν την καθημερινή Κρατική Τρομοκρατία, τη ρουφιανιά, τη λογοκρισία, το κυνήγι, είτε επειδή αντιστέκονταν στο αυταρχικό καθεστώς, είτε απλά έτυχε να συγγενεύουν με κάποιον αγωνιστή, είτε επειδή απλά τολμούσαν να πουν ό,τι σκέφτονταν. Χωρίς να επεκταθούμε στο ζήτημα των μεθόδων τρομοκρατίας της Χούντας, καθώς και η βιβλιογραφία είναι μεγάλη, αλλά και το ζήτημα εκτενές, παραθέτουμε τη λίστα των νεκρών αγωνιστών του Πολυτεχνείου.
Σπυρίδων Κοντομάρης (ετών 57, δικηγόρος, 16.11.1973, ώρα 20.30)
Διομήδης Κομνηνός (ετών 17, μαθητής, 16.11.1973, ώρα 21.30)
Σωκράτης Μιχαήλ (ετών 57, εμπειρογνώμων ασφαλιστικής εταιρείας , 16.11.1973, ώρα μεταξύ 22.30 & 23.00)
Βασίλειος Φάμελλος (ετών 26, ιδιωτικός υπάλληλος, 16.11.1973, ώρα 23.30)
Torill Engeland Magrette (ετών 22, 16.11.1973, φοιτήτρια, ώρα 23.30)
Γεώργιος Σαμούρης (ετών 22, 16.11.1973, φοιτητής ώρα 24.00)
Δημήτριος Κυριακόπουλος (ετών 35, οικοδόμος 16.11.1973, βραδυνή ώρα )
Σπύρος Μαρίνος (Γεωργαράς) (ετών 35, ιδιωτικός υπάλληλος, 16.11.1973, βραδυνή ώρα)
Νικόλαος Μαρκούλης (ετών 24 , εργάτης, 17.11.1973, πρωινή ώρα)
Αικατερίνη Αργυροπούλου (ετών 76, 17.11.1973, ώρα 10.00)
Στυλιανός Καραγεωργής (ετών 19, οικοδόμος, 17.11.1973, ώρα 10.15)
Μάρκος Καραμανής (ετών 23, ηλεκτρολόγος, 17.11.1973, ώρα 10.30)
Αλέξανδρος Σπαρτίδης (ετών 16, μαθητής 17.11.1973, ώρα 10.30-11.00)
Δημήτριος Παπαϊωάννου (ετών 60, διευθυντής ταμείου αλευροβιομηχάνων, 17.11.1973, ώρα 11.30)
Γεώργιος Γερτζίδης (ετών 48, εφοριακός υπάλληλος, 17.11.1973, ώρα 11.30)
Βασιλική Μπεκιάρη (ετών 17, μαθήτρια, 17.11.1973, ώρα 12.00)
Δημήτρης Θεοδωράς (ετών 5 1/2, 17.11.1973, ώρα 13.00)
Αλέξανδρος Βασίλειος (Μπασρί) Καράκας (ετών 43, ταχυδακτυλουργός, 17.11.1973, ώρα 13.00)
Αλέξανδρος Παπαθανασίου (ετών 59, συνταξιούχος εφοριακός, 18.11.1973, ώρα 10.00)
Ανδρέας Κούμπος (ετών 63, βιοτέχνης, 18.11.1973, ώρα 11.00)
Μιχαήλ Μυρογιάννης (ετών 20, ηλεκτρολόγος, 18.11.1973, ώρα 12.00)
Κυριάκος Παντελεάκης (ετών 43, δικηγόρος, 18.11.1973, ώρα 12.00-12.30)
Ευστάθιος Κολινιάτης (ετών 47, 18.11.1973)
Ιωάννης Μικρώνης (ετών 22 φοιτητής, συμμετείχε στην κατάληψη του Πανεπιστημίου Πατρών)
Η οικονομία επί χούντας
Η ελληνική ακροδεξιά, έχοντας εξασφαλίσει την συμμετοχή του Κράτους και των ΜΜΕ στην συστηματική συσκότιση της Ιστορίας, διατείνεται πως η (αμερικανοκίνητη) χούντα των συνταγματαρχών αποτέλεσε ένα «οικονομικό θαύμα», ενώ στην πραγματικότητα κατά την περίοδο αυτή επικράτησε η συνέχεια της πορείας που είχε αρχίσει να διαγράφεται από την αρχή της δεκαετίας του 60.  Οι ίδιοι οι συνταγματάρχες προέβαλαν ως επιχείρημα για το πραξικόπημα (εκτός από τον «κομμουνιστικό κίνδυνο») το φόβο του «οικονομικού χάους». Η οικονομική πραγματικότητα όμως της εποχής περιγράφεται ως εξής: «Η πρόοδος των τελευταίων πέντε ετών, όσον αφορά την αύξηση του εθνικού εισοδήματος και την βελτίωση του επιπέδου ζωής, βασίστηκε στη νομισματική σταθεροποίηση που επιτεύχθηκε τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 50’ και ήταν συνέπεια των μηχανισμών αναπτύξεως που μπήκαν σε κίνηση και ενισχύθηκαν επιτυχώς στη δεκαετία 1957-1966. Στο τέλος του 1966 τα αποθέματα χρυσού και εξωτερικού συναλλάγματος ήταν εξαιρετικά μεγάλα. Κάτω από τέτοιες συνθήκες και με τέτοια ώθηση, η περαιτέρω πρόοδος της οικονομίας ήταν σχεδόν βέβαιη»[2]. Συνεπώς καταλαβαίνουμε ότι πραγματικά «φόβος οικονομικού χάους», δεν υπήρξε ποτέ (όπως ούτε «κομμουνιστικός κίνδυνος» απεδείχθη ποτέ πως υπήρξε).
Παρόλα αυτά η επιβολή του στρατιωτικού καθεστώτος, δημιούργησε κλίμα αβεβαιότητας προς την Ελλάδα διεθνώς. Κι έτσι υπήρξε πτώση στα έσοδα απ’ τον τουρισμό, μεταξύ 1967-1971, της τάξης των 200.000.000 δολαρίων. Συνυπολογίζοντας και τα κεφάλαια ύψους 200.000.000 δολαρίων που θα παραχωρούσε η Ε.Ο.Κ, μέσα στην τετραετία αυτή, τα οποία δεν δόθηκαν, το σύνολο φτάνει στα 400.000.000 δολάρια. Έτσι το στρατιωτικό καθεστώς προχώρησε σε «ενέργειες εκτάκτου ανάγκης» με βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα δάνεια με σκοπό την κάλυψη του ελλείμματος στο ισοζύγιο πληρωμών. Με αυτόν τον τρόπο και μέσα σε μια πενταετία (1966-1971), το εξωτερικό χρέος υπερδιπλασιάστηκε και συνολικά υπολογίζεται ότι έφτασε το ύψος των 2,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο παρακάτω πίνακας αποδεικνύει ξεκάθαρα τα κοινά χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιόδου 60-73. Όπως βλέπουμε, το δημοσιονομικό έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ βρισκόταν στο 1,22% το 1966, ενώ το 1974 έφτασε το 2,76% του ΑΕΠ…Το 1961- 1966 οι ετήσιοι ρυθμοί ανάπτυξης κυμάνθηκαν από το 6,5% έως το 13,2%, και ο πληθωρισμός από 0% μέχρι 4,8% . Το 1967 -73 οι ρυθμοί ανάπτυξης «έτρεχαν» με ετήσιους ρυθμούς από 5,7% μέχρι 11,6%, ενώ πληθωρισμός με 0,3% έως το αρνητικό ρεκόρ 15,55% (το 1973).
Άλλο επιχείρημα των χουντολάγνων που υποστηρίζει την επταετή δικτατορία, είναι τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας της εποχής. Φυσικά, αποκρύπτεται το γεγονός πως α)τα επίπεδα της ανεργίας κινούνταν στα ίδια περίπου επίπεδα και πριν το πραξικόπημα και β) πως η στατιστική της ανεργίας ήταν τεχνητή, αφού οι εν δυνάμει εργαζόμενοι πολίτες μετανάστευαν μαζικά προς το εξωτερικό, όπως δείχνει και ο παρακάτω πίνακας.
¨Έτος
Χιλιάδες
¨Έτος
Χιλιάδες
196367,7196730,8
196463,8196856,9
196554,9196990,3
196623,3197083,6
Όσον αφορά τους «υψηλούς μισθούς» επί χούντας, η σκόπιμη διασπορά ψευδών πληροφοριών από φασιστολόγια μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί με μία ματιά στον παρακάτω πίνακα. Οι μόνοι μισθοί που στην αυξήθηκαν ήταν αυτοί των χρήσιμων υπαλλήλων του καθεστώτος: των στρατιωτικών…(έτσι εξηγούνται και οι «κόκκινες γραμμές» του Μιχαλολιάκου αποκλειστικά στις περικοπές στις ένοπλες δυνάμεις και τις δυνάμεις καταστολής-όπως περιγράφτηκαν στο λογύδριο του εντός του Κοινοβουλίου)
Συγκριτική αύξηση αποδοχών
1963-66
1967-70
1968-71
Δημόσιοι υπάλληλοι97,5
Στρατιωτικοί1013
Υπάλληλοι δημοσίων επιχειρήσεων-τραπεζών8,84,7
Ωραία αμοιβή στη Βιομηχανία9,38,86,3
Εβδομαδιαίες αποδοχές στη Βιομηχανία8,88,68,6
Μηνιαίοι μισθοί στη Βιομηχανία7,87,76,9
Μίνιμουμ μισθοί(άνδρες)88,45,4

Μέσα διακυβέρνησης της χούντας
Αν συνοψίζαμε τα μέσα διακυβέρνησης της χούντας σε δέκα λέξεις, αυτές θα ήταν οι εξής: lifestyle, καλλιέργεια ενός κλίματος απο-πολιτικοποίησης, εθνικιστικός λαϊκισμός, υποσχέσεις, τρομοκρατία, διώξεις, μεταθέσεις, εκκαθαρίσεις, παροχές, λογοκρισία, απειλές.
Η δικτατορία της 21ης Απρίλη για να μπορέσει να μπορέσει να κυβερνήσει, απαγόρευσε τα πολιτικά κόμματα, διέλυσε τα εργατικά και επαγγελματικά σωματεία, διέλυσε κάθε οργάνωση που είχε κάποιο κοινωνικό περιεχόμενο. Στη συνέχεια απέλυσε τους υπάρχοντες δικαστικούς ώστε να τρομοκρατήσει και τους υπόλοιπους και προώθησε αυτούς που είχαν δεθεί με την δική τους πολιτική. Παρόλα αυτά η χούντα δεν μπορούσε να έχει εμπιστοσύνη στους τακτικούς δικαστές κι έτσι, εγκατέστησε στρατοδικεία σε ολόκληρη τη χώρα, που θα εφάρμοζαν πιστά τις εντολές της.
Η ίδια τακτική ακολουθείται και στους υπαλλήλους του κρατικού μηχανισμού σε κάθε κλίμακα. Απολύουν μερικούς και τρομοκρατούν τους άλλους. Στο στρατό το παιχνίδι τους είναι περισσότερο πολύπλοκο. Μετά το βασιλικό πραξικόπημα της 13/12/67 έχουν όλη την άνεση να τον εκκαθαρίσουν από τα στοιχεία που δεν θα πειθαρχήσουν σ’ αυτούς. Μα δεν αρκούνται μόνο σ’ αυτό. Πρέπει να προωθήσουν και να αποστρατεύσουν όλους τους αξιωματικούς που είχαν μεγαλύτερο βαθμό από αυτούς, γιατί διαφορετικά οι ανώτεροι αξιωματικοί ποτέ δε θα πειθαρχούσαν σε κατώτερούς τους. Η επετηρίδα έχει μεγάλη σημασία γι’ αυτούς. Αλλά δεν περιορίζονται μόνο σ’ αυτό. Αποστρατεύουν και μια σειρά καθαρά χουντικούς αξιωματικούς για να τους χρησιμοποιήσουν αμέσως σε επίκαιρα σημεία του κρατικού μηχανισμού. Οι αξιωματικοί που επιλέγονται για το σκοπό αυτό προάγονται, παίρνουν μια καλή σύνταξη και στη συνέχεια διορίζονται σε υψηλές δημόσιες  θέσεις με πολύ μεγάλο μισθό. Προωθεί γρήγορα νεότερους αξιωματικούς σε ανώτερους βαθμούς και φυσικό είναι, οι αξιωματικοί αυτοί να γίνονται πιστοί και αφοσιωμένοι στη χούντα. Και θα υποστηρίζουν τη χούντα, γιατί αν ανατραπεί και επανέλθουν οι διωγμένοι αντίθετοι της χούντας, θα πρέπει να υποβιβασθούν. Με παρόμοιο τρόπο λειτουργούν και με τους πολίτες της χώρας, έτσι ώστε να έχουν όση περισσότερη απήχηση και ανοχή από μέρος αυτών. Έτσι δεν λείπουν και τα ρουσφέτια προς μέρος της κοινωνίας που είναι φιλικά προσκείμενοι προς το στρατιωτικό καθεστώς, όπως χορήγηση χαριστικών δανεικών-κι αγύριστων από το Κράτος προς υποστηρικτές του καθεστώτος, χορήγηση αδειών κτλ.
Η χούντα χρησιμοποιεί το δημόσιο χρήμα για να δημιουργήσει γύρω της αφοσιωμένους ανθρώπους. Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δύο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29/8 και 12/9/74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.Τα δισεκατομμύρια σκορπιούνται σε φίλους και γνωστούς, που υποτίθεται ότι κάνουν κάποια δημόσια έργα ή έχουν κάποια αποστολή. Μισθοδοτούν ένα πλήθος χαφιέδων που παρακολουθούν τους ανθρώπους σε κάθε τους βήμα. Όλοι όσοι θα περάσουν σαν στρατιώτες από την ΕΣΑ του Λαδά και του αρχιβασανιστή Ιωαννίδη θα μισθοδοτούνται σε συνέχεια σαν πληροφοριοδότες.Με τον τρόπο αυτό, δένει τους βασικούς κρίκους της διοίκησης με ανθρώπους αφοσιωμένους στη χούντα.
Λογοκρισία
«Έχετε υποχρέωσιν να δεχθήτε την σοβαρότητα της εγχειρήσεως και να μας βοηθήσετε», ήταν το πρώτο διάγγελμα του Παπαδόπουλου προς τους δημοσιογράφους, λίγες μέρες μετά την επιβολή της δικτατορίας.
Η πανομοιότυπη εμφάνιση των εφημερίδων που κυκλοφόρησαν από τη μεθεπόμενη του πραξικοπήματος, έδειχνε ξεκάθαρα την υποταγή τους στην άγρια λογοκρισία. Ίδια πρωτοσέλιδα, ίδιες επίσημες ανακοινώσεις και υπαγορευμένα δημοσιεύματα, ίδια σχόλια. Πέντε εφημερίδες έλειπαν από τις πρώτες κυκλοφορίες. Η «Αυγή» και η «Δημοκρατική Αλλαγή» που κάλυπταν τον αριστερό πολιτικό χώρο, των οποίων απαγορεύτηκε η κυκλοφορία, η «Ελευθερία», καθώς και οι συντηρητικές «Καθημερινή» και η «Μεσημβρινή». Από τις εφημερίδες που εκδόθηκαν, οι ακροδεξιές «Ελεύθερος Κόσμος» και «Εστία» υποστήριξαν ανοιχτά το καθεστώς (και η κυκλοφορία των οποίων δεν ξεπέρασε ποτέ τις τελευταίες θέσεις). Οι συντηρητικές και φιλοβασιλικές, «Ακρόπολις», «Απογευματινή» και «Βραδυνή» υποτάχτηκαν πλήρως στο καθεστώς λογοκρισίας. Δυσάρεστη έκπληξη προκάλεσαν στους αναγνώστες τους οι τέσσερις εφημερίδες, «Αθηναϊκή», «Βήμα», «Έθνος» και «Νέα», οι οποίες στην αρχική φάση τουλάχιστον αποδέχτηκαν τη λογοκρισία των συνταγματαρχών. Λίγες μέρες μετά, η κεντροαριστερή «Αθηναϊκή» σταμάτησε την έκδοσή της.  Η εφημερίδα «Έθνος» χτυπημένη από τα βαριά πρόστιμα και τη φυλάκιση των εκδοτών της ,λόγω της έντονης κριτικής στο καθεστώς και της δημοσίευσης συνέντευξης του οικονομολόγου Ζίγδη για το κυπριακό ζήτημα, σταμάτησε την έκδοσή της την 1.4.1970.
Τα «καθαρά χέρια» της χούντας
Μπορεί οι στρατιωτικοί δικτάτορες να μη χαιρετούσαν ναζιστικά, όπως οι σημερινοί νοσταλγοί τους στο κοινοβούλιο, όμως ούτε «καθαρά χέρια» είχαν (όπως φυσικά ούτε οι μαχαιροβγάλτες της νεοναζιστικής συμμορίας έχουν). Τα σκάνδαλα της χούντας δεν ήταν ούτε λίγα, ούτε ασήμαντα (όπως ούτε αυτά των κοινοβουλευτικών συνεχιστών τους φυσικά).
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να νομοθετήσουν ήταν η αύξηση του μισθού τους.  Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5/10/73). Ακολούθησαν, φυσικά, κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8/2/75).
Ο πρώτος νόμος «περί ευθύνης» υπουργών δεν είναι προϊόν των σημερινών συγκυβερνώντων ΝΔ-Πασοκ, αλλά της δικτατορίας των συνταγματαρχών που φρόντισαν να θεσμοθετήσουν τη μελλοντική ασυλία τους.Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30/12/1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των… συναδέλφων του. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα διά τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα! Όλα αυτά θα μπορούσαν, βέβαια, να επιτευχθούν με μία ομαλή μετάβαση σε ένα ψευδοδημοκρατικό καθεστώς, σχέδιο που τίναξε στον αέρα η εξέγερση του Πολυτεχνείου και το έγκλημα που διέπραξαν στην Κύπρο.
Από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα ήταν αυτό του Τομ Πάπας και της εταιρείας Esso Pappas. Σύμφωνα με κατάθεση του δημοσιογράφου Η. Δηματρακόπουλου στο αμερικάνικο κογκρέσο, η χούντα διοχέτευσε στο ταμείο της εκστρατείας του Νίξον 549.000 δολάρια σε μετρητά για τη προεκλογική εκστρατεία του το 1968. Το ποσό αυτό προερχόταν από τα κονδύλια που η CIA διοχέτευσε στην ελληνική ΚΥΠ, για την αντικομουνιστική της εκστρατεία. Η χρηματοδότηση γινόταν με εντολή του Παπαδόπουλου, μέσω του διοικητή της ΚΥΠ Μιχάλη Ρουφογάλη (δηλαδή ξέπλυμα χρημάτων μέσω του Πάπας). Το αντάλλαγμα για τον Πάπας από τη Χούντα ήταν ευνοϊκές συμβάσεις με το ελληνικό δημόσιο (οι οποίες είχαν αμφισβητηθεί από την Ένωση Κέντρου). «Το μερίδιό του στην Ελλάδα περιλαμβάνει την πολυδιαφημισμένη προνομιακή σύμβαση για την COCA-COLA, μονοπώλιο του δικαιώματος αγοράς της ντομάτας της Δυτικής Ελλάδας, και ένα σύμπλεγμα πολλών εκατομμυρίων δολαρίων από χημικές και χαλυβουργικές εγκαταστάσεις, διυλιστήρια και στόλους πετρελαιοφόρων» (ριζοσπάστης, 29.4.2000). Από τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά «επιτεύγματά» του ήταν η εξασφάλιση άδειας για τη δημιουργία εργοστασίου εμφιάλωσης της Κόκα-Κόλα στην Ελλάδα. Η αμερικανική πολυεθνική προσπαθούσε για μια δεκαετία να μπει στην ελληνική αγορά, χωρίς αποτέλεσμα. Επίσης, ένας προσωπάρχης του Τομ Πάπας με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
Χαρακτηριστικός ήταν και ο νεποτισμός των δικτατόρων:
  • Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
  • Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο γ.γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
  • Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
  • Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, γ.γ. του υπ. Προεδρίας, περιφερειακός διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει γ.γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν “μπον φιλέ” γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ. 118)
Η αισθητική των καραβανάδων
«Καλή τέχνη είναι αυτή που είναι καλή για την Μητέρα Πατρίδα» γράφει ο συνταγματάρχης Λαδιάς. Και όπου «Μητέρα Πατρίδα» μπορείτε ελεύθερα να συμπεράνετε το στρατιωτικό καθεστώς. Αποδεκτή μορφή τέχνης για την δικτατορία είναι αυτή που εξυμνεί το καθεστώς ή τουλάχιστον δεν το ενοχλεί.Τα αυταρχικά καθεστώτα συνήθως φροντίζουν με φτηνά υποκατάστατα κουλτούρας να κρατούν «τις μάζες σε κατάσταση ικανοποιημένης νάρκης», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Ρ. Ρούφος, δείχνοντας  ανοχή σε «ουδέτερες» εκδηλώσεις.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η κυριολεκτικά «πτωχή τω πνεύματι» κληρονομιά που άφησε πίσω της η Χούντα, ενθαρρύνοντας κάθε είδους ανόητη δημιουργία μόνο και μόνο επειδή αυτή τύχαινε να την εγκωμιάζει ή να κρατά τον κόσμο μακριά από επικίνδυνους στοχασμούς, μας εκπλήσσει ακόμα και σήμερα. Σε κάποιες περιπτώσεις δε, έχει αφήσει ευδιάκριτα τα ίχνη της, κυρίως στον κόσμο της τηλεόρασης και στον πολεοδομικό σχεδιασμό. Ως προς την αισθητική της αρχιτεκτονικής των «ψηλών κτιρίων», που χτίστηκαν κατά κόρον την περίοδο της δικτατορίας κι έχουν ταυτιστεί με τον αυταρχικό χαρακτήρα του καθεστώτος (κοντινότερο στους φοιτητές παράδειγμα, το γυάλινο κτίριο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο), αρκεί να υπενθυμίσουμε τη δήλωση του Παττακού, που υποστηρίζει ότι οι επόμενες γενιές θα τον ευγνωμονούν για την απόφασή του να αυξήσει κατά 40% το επιτρεπόμενο ύψος δόμησης [3]
Η δικτατορία φρόντιζε να χαρίζει δωρεάν θέαμα στο κοινό, με τις θρυλικά αντιαισθητικές  εκδηλώσεις  της στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου προσπαθούσε να «εξυψώσει το πατριωτικό συναίσθημα» σε δίχως αρχή και τέλος δρώμενα, όπου συνευρίσκονταν σπαρτιάτικες φάλαγγες, βυζαντινοί αυτοκράτορες, τσολιάδες, γιγάντιοι αστραφτεροί φοίνικες-άρματα, ενώ στην άλλη άκρη του γηπέδου χόρευαν καλαματιανό και τσάμικο…με σκοπό το«ομαδικό τραγούδι να διαλύσει την ατομικότητα εντός του συνόλου και να επισφραγίσει το ψυχολογικό ενιαίο των ατόμων» . Σταθμός, όμως, στην πνευματική ζωή της χώρας και ένδειξη των «υψηλών» αισθητικών κριτηρίων που διέθετε η Χούντα αποτελεί η «ποιητική έξαρση» που παρατηρήθηκε τα πρώτα χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, την οποία αξιοποίησε η κυβέρνηση εκδίδοντας το 1969 τη «Λαϊκή Μούσα», συλλογή στίχων από υποστηρικτές του καθεστώτος σε όλη τη χώρα. Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα είναι το εξής:
«Μεσ’ τον Απρίλη έφθασαν
τρεις μάγοι με τα δώρα
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος
κι ο Παττακός στην ώρα.
Ακόλουθα στέκει πιστός
ο Νίκος Μακαρέζος
που στάθηκε στο ραντεβού
και τώρα σαν Εγγλέζος».
(Πρόδρομος Σακελάριος Μιχαηλίδης, ιερέας)
Η ΧΟΥΝΤΑ ΘΑ ΠΕΣΕΙ ΕΝΑ ΠΡΩΙ
«Για ένα απροσδιόριστο ακόμη χρονικό διάστημα, την Ιστορία θα κινούν οι δυνάμεις της βίας και του χρήματος, ενάντια στα συμφέροντα των λαών και στην αλήθεια των ανθρώπων» (Albert Camus)
Σ’ έναν κόσμο που βαλτώνει στην καταπίεση, την ανισότητα, την εξαθλίωση, οι κάθε λογής τσοπάνηδες βγαίνουν στο λιβάδι προσπαθώντας να μαντρώσουν όσο περισσότερους μπορούν, γύρω από τα (παρα)πολιτικά τους μαντριά. Αν, λοιπόν, αγαπητέ Μαλάκα της ιστορίας έχεις σκοπό να σταματήσεις βελάζεις, ν΄ αρχίσεις να μιλάς, κι από υπήκοος να πάρεις το ρόλο του Πολίτη, τότε καλό θα ΄ταν  να μην ψάχνεις την ασφάλεια σε Φούσκες. Το μόνο στήριγμα στο οποίο μπορείς να βασιστείς είναι ο ίδιος σου εαυτός, και η συλλογικότητα των ανθρώπων γύρω σου. Ο Παπαδόπουλος ψόφησε, οι μικροί δικτάτορες όμως ζουν και βασιλεύουν, δημιουργώντας μεγάλες ολιγαρχίες. Καιρός να σταματήσουμε ν’ αναζητούμε δικτάτορες κι ολιγαρχίες. Καιρός να ζήσουμε… «Η εσχάτη ταπείνωση, θα οδηγήσει σε κάποια αντίδραση» (Κ.Παλαμάς)
Σημειώσεις:
[1] Να υπενθυμίσουμε πως όποιος θα χαρακτήριζε υπερβολική την κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας που σχηματίστηκε εκτάκτως από τον τεχνοκράτη Λ.Παπαδήμο, ανατρέποντας τον Γ.Παπανδρέου, πως τα δικτατορικά πραξικοπήματα στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία είχαν διάρκεια ζωής έξι μηνών (περίπου) και κύριο χαρακτηριστικό τους δεν ήταν η καταστολή όσο ο σφετερισμός μιας νόμιμης εξουσίας. Τα καθεστώτα αυτά συνήθως επικαλούνταν κάποια έκτακτη ανάγκη που με την περάτωσή της, έκλειναν τον κύκλο τους και παρέδιναν την εξουσία πάλι στους νόμιμους θεσμούς. Οποιαδήποτε ομοιότητα με την περίπτωση Μ.Μόντι και Λ.Παπαδήμου δεν είναι τυχαία.
(2)Γιώργου Γιαννόπουλου – RichardClogg 1976 «Η Ελλάδα κάτω από στρατιωτικό ζυγό»
(3)Το Κιτς της Χούντας, Κλεονίκη Αλεξοπούλου
(4) Περικλής Ροδάκης, Η δικτατορία των συνταγματαρχών
(5) Σόλωνος Γρηγοριάδη, Ιστορία της δικτατορίας
(6) Χαρίτου Κορίζη, Το αυταρχικό καθεστώς 67-74
(7) Χάνα Αρέντ, Το ολοκληρωτικό σύστημα
(8) Βίλχελμ Ράιχ, Η μαζική ψυχολογία του φασισμού
(9) Ελευθεροτυπία,Ιός της Κυριακής, Εφτά χρόνια αρπαχτή
Συγγραφή: Μιχάλης Θ., Efor., Χριστοφορος Π.