Κυριακή 18 Αυγούστου 2013

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

του Βασίλη Ραφαηλίδη*

Ο Paul Porter [1]
Την 12η Μαρτίου 1947 εξαγγέλλεται το περίφημο "δόγμα Τρούμαν". Ήτοι, το επίσημο πέρασμα της σκυτάλης, αν προτιμάτε του μαστιγίου, απ'τους Άγγλους στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί και όχι οι Άγγλοι δεσμεύονται τώρα να καλύψουν τα έξοδα για τη διεξαγωγή του πολέμου κατά του Δημ.Στρατού, και γενικότερα να προστατεύσουν την Ελλάδα. Με έναν όρο: να μην μπλέκονται οι Έλληνες στα ποδάρια τους.
Ο Στέφανος Στεφανόπουλος, υπουργός Συντονισμού τότε, όταν πήγε να πει κάτι μια μέρα στον πρώτο Αμερικανό τοποτηρητή Πωλ Πόρτερ έφαγε μία σφαλιάρα, για την οποία ακόμα μιλάει η γερασμένη σήμερα κοσμική Αθήνα. Λίγες μέρες μετά την απολύτως βεβαιωμένη σφαλιάρα, που θα αποχτήσει και σημασία συμβολική, ο Στεφανόπουλος θα κάνει δώρο στην κυρία Πόρτερ ένα βαρύτιμο περιδέραιο, για να ζητήσει εμπράκτως συγνώμην από τον Αμερικανό που τον θύμωσε τόσο, ώστε να υποχρεωθεί να τον δείρει! Κάποιος είπε ευφυώς πως οι Άγγλοι έκαμναν τις δουλειές τους με νυστέρι και οι Αμερικανοί με σφυρί. Σβουν, και η κεφάλα του Στεφανόπουλου δέχεται μια αμερικάνικη βοήθεια, μα τι βοήθεια. Δεν έγινε γνωστό αν τον «πήδηξαν» κι όλας οι Αμερικανοί.


Η έκθεση Πόρτερ [2]

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

Το χαστούκι που έφαγε ο Στέφανος Στεφανόπουλος από τον Αμερικανό τοποτηρητή Πόρτερ, από μεν τη Δεξιά πέρασε στο ντούκου, που λέμε, από δε την Αριστερά ερμηνεύτηκε σαν έλλειψη εθνικής αξιοπρέπειας από τη μεριά ενός Έλληνα, λες και τώρα μόλις διαπίστωνε η ελληνική Αριστερά πως η Δεξιά και η αξιοπρέπεια είναι έννοιες αλληλοαποκλειόμενες. Εγώ πιστεύω πως ο Στεφανόπουλος έπρεπε να φάει αμερικάνικο ξύλο με το τουλούμι κι ότι μια σφαλιάρα μόνο είναι σχεδόν χάδι. Σίγουρα, ο οργισμένος Αμερικανός δεν οργίστηκε έτσι στα καλά καθούμενα. Διαβάστε μια αναφορά του [3] και θα καταλάβετε τι θέλω να πω: 
“Υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία στο βιοτικό επίπεδο και τα εισοδήματα στην Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, βιομήχανοι, έμποροι, κερδοσκόποι και μαυραγορίτες διάγουν εν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνηση το αντιμετώπισε αποτελεσματικά. Στο μεταξύ οι λαϊκές μάζες περνούν μια άθλια ζωή. Οι κερδίζοντες είναι σχετικά λίγοι τον αριθμό και ο συνολικός πλούτος τους περιερχόμενος εις το σύνoλο του πληθυσμού, ελάχιστη βελτίωση των γενικών συνθηκών θα επέτρεπε. Αλλά ο πολυτελής τρόπος της ζωής τους εν μέσω της πτωχείας συντείνει στο να εξοργίζει τις μάζες και να υπογραμμίζει τη δυστυχία των φτωχών.[...] Ουδέν μέτρον ελήφθη από της απελευθερώσεως για να δοθεί χρήσιμη εργασία εις τους δυνάμενους να εργαστούν από το ευρύ στρώμα του πληθυσμού". 
Και σε ένα άλλο κείμενό του, δημοσιευμένο σε αμερικάνικο περιοδικό, ο σβουρήξας την σβουριχτή στο Στεφανόπουλο, γράφει: “Η κλίκα αυτή είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί με κάθε μέσο τα οικονομικά της συμφέροντα και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι μπορεί να στοιχίσει αυτό στην οικονομία της χώρας. Τα μέλη αυτής της κλίκας επιθυμούν να διατηρήσουν άθικτο το φορολογικό σύστημα που τους ευνοεί με αληθινά σκανδαλώδη τρόπο. Αντιτίθενται στο έλεγχο του συναλλάγματος γιατί αυτό θα τους εμποδίσει να εξάγουν τα κέρδη τους στις Τράπεζες του Καΐρου και της Αργεντινής. Δεν διανοήθηκαν ποτέ να επενδύσουν τα κέρδη τους στη δική τους χώρα για να βοηθήσουν την αναστήλωση της Εθνικής οικονομίας”.
Λόγια καθαρά και σταράτα, και πάρα πολύ αμερικάνικα, απολύτως ταιριαχτά και με το γράμμα και το πνεύμα της αμερικάνικης Δημοκρατίας, που ήρθε να σώσει, ποιους; Τους αιώνιους κομπραδόρους και τους παρακεντέδες που εκπροσωπεί ο Μάξιμος, ο Στεφανόπουλος και σήμερα οι πολιτικοί και οικονομικοί τους απόγονοι. Λες και ο Πόρτερ έγραψε χτες τα παραπάνω κείμενα, λες και τον ακούω να σχολιάζει τους σημερινούς Έλληνες και τις σημερινές κυβερνήσεις τους. Τι άλλαξε, λοιπόν, με την αμερικάνικη βοήθεια που εισηγείται το δόγμα Τρούμαν; Βοήθεια οι Αμερικανοί έδωσαν και στους Γερμανούς και σ' όλη την Ευρώπη. Γιατί αυτοί πρόκοψαν με την αμερικανική βοήθεια και μεις όχι;
Ο Πόρτερ ξέρει πως η αμερικάνικη βοήθεια πέφτει στη μαύρη τρύπα της ελληνικής τσέπης και γι'αυτό ακριβώς δέρνει τον Στεφανόπουλο.
Λυπάμαι που δεν ήμουν και γω εκεί για να δώσω μερικές στον Στεφανόπουλο και στην κάθε στεφανοπουλίζουσα πουλάδα. Κι ύστερα μου μιλάτε για εθνική αξιοπρέπεια. Σα δεν ντρεπόμαστε!

* Βασίλης Ραφαηλίδης, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830-1974, εκδ. του εικοστού πρώτου, Αθήνα η'έκδ.2001 (α' έκδ.1993), σσ.228-9.

________

[1] Πηγή φωτογραφίας: http://www.broadcastpioneers.com/newsletter/1945.html
[2] Εφημερίδα "Ελευθερία", "η έκθεση Πόρτμαν, Β'μέρος): 9.5.1947, σ.3.
Για καλύτερη ανάλυση δείτε εδώ (ψηφιακή συλλογή εφημερίδων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος) : http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=9&db=5&da=1947
Α' μέρος, εφημ. "Ελευθερία", 2.5.1947, σ.1 και 4: 
Γ'μέρος, εφημ. "Ελευθερία", 10.5.1947, σ.3: 
[2] Ο Πωλ Πόρτερ ήλθε στην Ελλάδα στις 18 Ιανουαρίου του 1947, ομολογουμένως σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική κατάσταση, στην οποία είχε περιέλθει τότε η χώρα. Μέσα σε έξι ημέρες παραιτήθηκε η τότε κυβέρνηση, μετά από μακρά απεργία 6 ημερών των δημοσίων υπαλλήλων, και ανέλαβε την πρωθυπουργία ο εξωκοινοβουλευτικός τραπεζίτης Δημήτριος Μάξιμος σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού (Κυβέρνηση Δημητρίου Μαξίμου 1947). Ο Πωλ Πόρτερ, εξετάζοντας την τότε ελληνική δημοσιονομική κατάσταση, συνέταξε στις 14 Φεβρουαρίου σχετική έκθεση με προτάσεις-εισηγήσεις για άμεση αναπροσαρμογή προς βελτίωση, την οποία και υπέβαλε προς τον τότε υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουίλλιαμ Λ. Κλέιτον. Την ίδια έκθεση υπέβαλε αργότερα στο Κογκρέσο στις 28 Μαρτίου, όπου και ο ίδιος την παρουσίασε και την ανέλυσε, παρότι είχε ανακοινωθεί επίσημα ένα δεκαπενθήμερο πριν η εφαρμογή του Δόγματος Τρούμαν για την Ελλάδα. Πηγή: έκθεση Πόρτερ/wikipedia.



1 σχόλιο:

  1. Καλημέρα , έχω στό email μου σέ μορφή bdf ένα σπάνιο , ίσως τό μοναδικό βιβλίο τού Βασίλη Ραφαηιλίδη πού δέν έχει έπανεκδοθεί. "Ελληνες καί Νεοέλληνες" είναι ό τίτλος του καί άν θέλετε μπορώ νά σάς τό στείλω .

    ΑπάντησηΔιαγραφή